Regeerakkoord Sectie

4.5.3 Een performante strategische goederencontrole Vlaanderen draagt zijn beste praktijken over transparantie en openheid ook verder wereldwijd uit en bepaalt ook resoluut mee de Europese agenda op het vlak van exportcontrole van strategische goederen. Zo pleiten we voor de invoering op EU- niveau van een ‘post-exportcontrole unit’ van de EU in en voor het buitenland. Verder ijvert Vlaanderen voor de uniforme toepas-sing van het EU-gemeenschappelijk stand-punt voor wapenuitvoer door alle lidstaten, zodat een level playing field ontstaat. Vlaanderen voorziet een ex ante ruling-mechanisme voor uitvoervergunningen voor wapens en dual use goederen. Dit verhoogt de binnen de geldende standaarden, de juridische zekerheid voor de betrokken bedrijven, vermindert de administratieve last en versnelt de procedure aangezien bij de aflevering van de uitvoervergunning enkel wordt nagegaan of de ruling voorwaarden worden gerespecteerd en de politieke situatie in het bestemmingsland niet ingrij-pend is gewijzigd.

Evaluatie van de Uitvoering van het Regeerakkoord inzake de Exportcontrole van Strategische Goederen

In het regeerakkoord werd vastgelegd dat Vlaanderen zich zou inspannen om zijn praktijken rond transparantie en openheid te verspreiden en een significante rol zou spelen in het Europese beleid omtrent de exportcontrole van strategische goederen. Bovendien zou Vlaanderen ijveren voor de invoering van een 'post-exportcontrole unit' op EU-niveau en een uniforme toepassing van de EU-regelgeving rond wapenuitvoer bevorderen [Regeerakkoord 4.5.3].

Uit de verstrekte documenten blijkt dat de Vlaamse Regering heeft gewerkt aan de operationalisering van het 'Samenwerkingsakkoord tot invoeren van een mechanisme voor de screening van buitenlandse directe investeringen', wat wijst op inspanningen om een kader te creëren voor de controle van dergelijke investeringen die van invloed zijn op veiligheidsbelangen en strategische sectoren [0][1][2][3][4]. Tevens wordt er melding gemaakt van het 'Voorontwerp van instemmingsdecreet', wat duidt op een formeel engagement en acties op wettelijk niveau [2][4].

De aandacht voor de inning en consignatie van overtredingen in het vervoer van gevaarlijke goederen [5][6][7] en de goedkeuring van plannen aangaande Vlaamse havenstrategie [8] zijn indirect gerelateerd aan de bredere doelstellingen van beveiliging en strategische belangen, maar deze beslissingen richten zich niet specifiek op de exportcontrole zoals beschreven in het regeerakkoord.

Het feit dat het instemmingsdecreet voor het samenwerkingsakkoord definitief werd goedgekeurd [4], indiceert dat er aanzienlijke vooruitgang is geboekt op het vlak van screeningmechanismen, wat strookt met de ambitie om de EU-standaarden op het gebied van exportcontroles te beïnvloeden en te versterken.

Op basis van de documenten kan geconcludeerd worden dat de Vlaamse Regering stappen heeft ondernomen die in lijn zijn met de beloften uit het regeerakkoord met betrekking tot het versterken van de controle op buitenlandse investeringen die de nationale veiligheid en strategische belangen raken. Echter, zonder expliciete verwijzingen naar acties of beslissingen voor het pleiten van de invoering van een EU 'post-exportcontrole unit' of de uniforme EU-toepassing van het gemeenschappelijk standpunt voor wapenuitvoer, is het onduidelijk in welke mate deze specifieke doelstellingen zijn gerealiseerd [Regeerakkoord 4.5.3].

Details

Referenties

[0] : (2023-07-14) Operationalisering 'Samenwerkingsakkoord tot invoeren van een mechanisme voor de screening van buitenlandse directe investeringen'

[1] : (2021-04-02) Screeningsmechanisme voor directe buitenlandse investeringen die invloed hebben op onze veiligheidsbelangen en strategische sectoren: standpuntbepaling

[2] : (2022-12-09) Screeningmechanisme buitenlandse directe investeringen: samenwerkingsakkoord en instemmingsdecreet

[3] : (2022-06-24) Screeningmechanisme buitenlandse directe investeringen: samenwerkingsakkoord en instemmingsdecreet

[4] : (2023-03-31) Instemmingsdecreet samenwerkingsakkoord screeningmechanisme buitenlandse directe investeringen

[5] : (2021-03-12) Inning en consignatie overtredingen in het kader van het vervoer over de weg van gevaarlijke goederen

[6] : (2023-07-07) Vlaams standpunt herziening Europese verpakkingsrichtlijn

[7] : (2021-06-04) Inning en consignatie overtredingen in het kader van het vervoer van gevaarlijke goederen over de weg

[8] : (2021-12-17) Vlaamse havenstrategie