Regeerakkoord Sectie

1.8.4 Flexibel en slimmer Energiesysteem Om grotere aandelen hernieuwbare energie in het energiesysteem te kunnen integreren, moeten we ons energiesysteem digitaliseren en de capaciteit voor energieopslag kostenefficiënt uitbouwen. Innovatie is cruciaal en dus zetten we proefpro-jecten op voor power-to-x en starten we een pilootproject voor de productie van koolstofarme waterstof en inzet van onze kanalen voor ener-gieopslag. Elektriciteitsproductie wordt onvoorspelbaarder en prijzen zullen nog sterker variëren doorheen de dag. Om alle burgers en ondernemingen de kans te geven in te spelen op lage en hoge prijsperiodes, mikken we op maximale uitrol en gebruik van de digitale meters tijdens de komende legislatuur. Dit geeft de kans aan leveranciers om nieuwe contractformules te ontwikkelen en aan marktpartijen om vlot flexibi-liteit te kunnen aanbieden. Heel wat technolo-gieën zijn rijp voor grootschalige uitrol en kunnen dan ook gevaloriseerd worden na de plaatsing van een digitale meter. Daarnaast is er dringend nood aan een performant, kostenefficiënt en toekomstgericht softwareplatform voor het gebruik door de markt van de data uit de digitale meters. De Vlaamse regering spoort de distribu-tienetbeheerders aan dit zo snel mogelijk te operationaliseren en kosten voor de netgebrui-kers maximaal te beperken. De VREG evalueert in 2024 de activiteiten inzake databeheer door de netbeheerders. We evolueren naar een flexibel en decentraal energiesysteem waar de verbruiker centraal staat. We zetten het clean energy pakket zo snel als mogelijk om naar Vlaamse energieregelgeving. We ondersteunen en faciliteren de actieve rol die burgers, lokale overheden en ondernemingen kunnen spelen in de transitie en maken het moge-lijk dat zij de voordelen van de transitie kunnen valoriseren. Daarvoor werken we aan een regelge-vend kader voor de uitbouw van lokale energie-gemeenschappen. Het hele energielandschap wordt flexibeler en dynamischer maar tegelijker-tijd dient de solidariteit tussen alle netgebrui-kers behouden te blijven via een billijke bijdrage aan de financiering van het klimaatbeleid en het net dat iedereen bevoorradingszekerheid biedt en de uitbouw van hernieuwbare energie toelaat. We geven prioriteit aan het netversterkende Ventilus-project en faciliteren een optimaal procesverloop inclusief alternatievenonderzoek, conform de lopende MER-procedure. De Vlaamse distributienetwerken moeten efficiënt beheerd worden zodat ze betaalbaar de toekomst voorbereiden. We maken werk van een vereen-voudiging van het landschap van distributienetbeheerders voor elektriciteit en gas door herschikking bij distributienetbeheerders aan te moedigen. Met het oog op transparantie, financiële stabiliteit en het vermijden van kruissubsidiëring realiseren we bij netbeheerders en Fluvius een analytische boekhouding met scheiding tussen de verschil-lende (energie) gereguleerde en niet-gereguleerde activiteiten. Volgens het nieuwe opzet van de elektriciteitsmarkt moeten energiediensten zoals bijvoorbeeld opslag marktgebaseerd en concurre-rend zijn. Daarom laten we niet toe dat netbe-heerders energieopslagfaciliteiten bezitten, ontwikkelen, beheren of exploiteren. De taken van netbeheerders en Fluvius zullen in het kader van een kerntakendebat herbekeken worden, dit vooral om te zorgen dat de netbeheerders en Fluvius zich maximaal concentreren op hun kerntaak: een goed werkend distributienet dat de uitdagingen van morgen aankan. Er wordt in Vlaanderen één overkoepelende regulator uitgewerkt voor netgebonden infra-structuur (elektriciteit, gas, warmte, kabel, water, riolering,…) en media. In dit kader coördineren en rationaliseren we de (toezichthoudende, regule-rende, adviserende, …) taken waarmee de overkoe-pelende regulator belast wordt.

Evaluatie van de naleving van het regeerakkoord door de Vlaamse regering met betrekking tot het energiebeleid

Op basis van de gegevens uit het regeerakkoord en de genomen besluiten, lijkt de Vlaamse regering maatregelen te hebben genomen die overeenkomstig de beloften zijn om een flexibel en slimmer energiesysteem te ontwikkelen. Enkele van de relevante genomen beslissingen zijn als volgt:

• De visienota 'Flexibiliteitsplan 2025' [0] en wijzigingen in het Energiebesluit [1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11] richten zich op het stimuleren van flexibiliteit in het energienet en het faciliteren van hernieuwbare energiebronnen, hetgeen overeenstemt met de ambities uit het regeerakkoord.
• De uitvoering van een regelgevend kader voor flexibiliteit op het laag- en middenspanningsdistributienet [1] en wijzigingen in het Energiedecreet [3][4][12] zijn in lijn met de belofte om een decentraal energiesysteem te ontwikkelen waarin de gebruiker centraal staat.
• Besluiten omtrent de plaatsing van digitale meters [6][13], het moderniseren van de netwerkinfrastructuur [14], en aanmoedigingen voor lokale energiegemeenschappen [8][10][15][16] ondersteunen de digitale transformatie van het energiesysteem.
• De oprichting van één overkoepelende Vlaamse Nutsregulator [17], evenals aandacht voor de uitbouw van waterstofdistributie [12], is een sturende stap in de richting van een meer gereguleerde en toekomstbestendige energiemarkt.
• Noodmaatregelen om de impact van de energiecrisis te verzachten [18][19], zoals het versterken van het minimale leverings- en ondersteuningsbeleid, weerspiegelen de aandacht van het regeerakkoord voor de betaalbaarheid en solidariteit in het energiesysteem.
• Verdere ondersteuning van hernieuwbare energiebronnen [20] en aannemen van verzameldecreet energie [21][22][23] tonen de doorgezette inzet voor de energietransitie en de bijbehorende regelgeving.

Samenvattend heeft de Vlaamse regering verschillende beslissingen genomen die goed aansluiten bij de intenties en doelstellingen zoals beschreven in het regeerakkoord. Deze beslissingen ondersteunen met name de digitalisering van het energienet, de ontwikkeling van hernieuwbare energie, en het creëren van een meer flexibel en gedecentraliseerd systeem, waarbij het belang van de consument en de betaalbaarheid van energie benadrukt worden.

Details

Referenties

[0] : (2022-10-28) Visienota 'Flexibiliteitsplan 2025': flexibiliteit op elektriciteitsdistributienet en het plaatselijk vervoernet verder stimuleren en faciliteren

[1] : (2022-05-20) Invoeren Vlaams regelgevend kader voor flexibiliteit op het laag- en middenspanningsdistributienet en het invoeren van een kader voor ondersteunende diensten en flexibiliteit voor de distributienetbeheerder

[2] : (2022-02-25) Openbaredienstverplichting elektriciteitsdistributienetbeheerders: wijziging Energiebesluit

[3] : (2020-10-30) Flexibiliteit elektriciteitsdistributienet en plaatselijk vervoersnet elektriciteit: wijziging Energiedecreet

[4] : (2020-12-11) Flexibiliteit elektriciteitsdistributienet en plaatselijk vervoersnet elektriciteit: wijziging Energiedecreet

[5] : (2022-02-18) Technische flexibiliteit

[6] : (2022-02-04) Sociale openbaredienstverplichtingen en REG-openbaredienstverplichtingen: wijziging Energiebesluit

[7] : (2022-04-29) Openbaredienstverplichting elektriciteitsdistributienetbeheerders: wijziging Energiebesluit

[8] : (2021-09-17) Wijziging Energiebesluit: gedeeltelijke omzetting Vierde Elektriciteitsrichtlijn en Richtlijn Hernieuwbare Energie

[9] : (2021-10-29) Openbaredienstverplichting elektriciteitsdistributienetbeheerders: wijziging Energiebesluit

[10] : (2021-07-09) Wijziging Energiebesluit: omzetting Vierde Elektriciteitsrichtlijn en Richtlijn Hernieuwbare Energie

[11] : (2021-10-29) Sociale openbaredienstverplichtingen en REG-openbaredienstverplichtingen: wijziging Energiebesluit

[12] : (2023-07-07) Invoering regulerend kader waterstofdistributie: wijziging Gerechtelijk Wetboek en Energiedecreet

[13] : (2023-11-17) Wijziging Energiebesluit: Online platform voor faciliteren tegemoetkomingen, plaatsing digitale meters, premies

[14] : (2021-05-07) Plan Vlaamse Veerkracht dossier 67

[15] : (2021-12-03) Wijziging Energiebesluit: gedeeltelijke omzetting Vierde Elektriciteitsrichtlijn en Richtlijn Hernieuwbare Energie

[16] : (2023-07-07) Online platform voor faciliteren tegemoetkomingen ter bevordering van rationeel energiegebruik en -beheer en gebruik hernieuwbare energiebronnen

[17] : (2023-07-14) Eén overkoepelende Vlaamse Nutsregulator: wijziging energiedecreet kerntaken VREG

[18] : (2022-09-30) Noodmaatregelen energiecrisis: wijziging energiebesluit

[19] : (2022-10-19) Noodmaatregelen energiecrisis: wijziging energiebesluit

[20] : (2020-07-10) Ondersteuning hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling: wijziging Energiebesluit

[21] : (2022-07-08) Verzameldecreet energie

[22] : (2022-10-28) Verzameldecreet energie

[23] : (2023-05-12) Voorontwerp van decreet tot wijziging van het Energiedecreet, wat betreft netbeheer, energie-efficiëntie en milieuvriendelijke energieproductie