Skip to main content

Samenvatting: Nakoming Regeerakkoord Hernieuwbare Energie

Hier volgt een samenvatting op hoog niveau van hoe de Vlaamse regering haar regeerakkoord commitment met betrekking tot hernieuwbare energie heeft nagekomen, gebaseerd op de verstrekte documenten.

Regeerakkoord Sectie

1.8.2 Hernieuwbare energie Vlaanderen levert haar bijdrage aan de Europese hernieuwbare energiedoelstelling: dankzij de inspanningen van de voorbije jaren staan we aan de top qua zonnepanelen en windturbines per vierkante kilometer. Tegen 2030 verhogen we de hernieuwbare energieproductie fors met een verhoging van de geïnstalleerde capaciteit voor wind tot 2,5 GW en voor zon tot 6,7 GW. Deze groei en de verdere afbouw van het certificatenoverschot realiseren we zonder dat de elektriciteitsfactuur hierdoor toeneemt. Daarom hervormen we het certificatensysteem voor groene stroom en warmtekrachtkoppeling naar een kostenefficiënter systeem: Elke oversubsidiëring moet vermeden worden. We evalueren het gegarandeerd rendement op eigen vermogen in functie van het specifieke risicoprofiel van een hernieuwbaar energieproject en wkk-pro-jecten en beperken dit. We faseren de certificatensteun voor nieuwe of vernieuwde hernieuwbare energieprojecten uit tegen 2025 via een geleidelijke reductie van de maximale toegekende steun. We breiden het bestaande aanbestedingsys-teem van investeringssteun met vastge-legde jaarlijkse budgetten voor kleine- en middelgrote windturbines uit naar middel-grote PV-projecten vanaf 2021 zodat de meest kostenefficiënte projecten uitgevoerd worden. Het aanbestedingsysteem wordt gefinancierd vanuit het Energiefonds. Voor nieuwe wind- en zonprojecten werken we vanaf 2021 net als voor biomassa en biogas niet enkel met een ondersteunings-duur maar ook met een maximaal onder-steuningsvolume. Gezien de schaarse open ruimte in Vlaanderen wordt enkel steun verleend aan PV-projecten boven de 10 kW op gebouwen of marginale gronden (zoals bv. bermen) met een minimaal lokaal gebruik van 50%. We geloven in warmtekrachtkoppeling als een efficiënte technologie voor de transitie naar een klimaatneutrale samenleving. De huidige certificatensteun voor de warmte-krachtbesparing van nieuwe installaties evalueren we en bouwen we af op 10 jaar (waarvan 30% tegen 2025) in functie van evoluties op vlak van prijsverhouding gas/ elektriciteit, nieuwe steunmechanismen voor capaciteit en flexibiliteit, billijk rende-ment en het einddoel om fossiele brandstof uit te faseren. We verbeteren de ondersteu-ning voor bio-WKK’s opdat hun aandeel in de omslag naar hernieuwbare energie verder kan groeien. We hanteren strikte duurzaamheidscriteria voor biomassa. Nieuwe of vernieuwde installaties voor energetisch gebruik van biomassa en biogas moeten voornamelijk dienen om warmtebehoeften in te vullen. We laten elektriciteitsproducenten bijdragen aan het herstel van het evenwicht tussen aanbod en vraag door o.a. zo snel mogelijk geen steun meer toe te kennen aan nieuwe projecten in periodes van elektriciteitsover-schot (negatieve prijzen) We onderzoeken het gebruik van het nieuwe financieringsmechanisme van de EU voor hernieuwbare energie om ook buiten Vlaanderen ons aandeel aan de EU-hernieuwbare energiedoelstelling te vervullen, op plaatsen waar dit aan het hoogste rendement kan. In geval van een ondersteuning door het Vlaams Gewest voor het verwijderen van een asbestdak wordt systematisch de haalbaarheid van een zonnedak onder-zocht. Vergroening van warmte vormt het tweede belangrijke luik in hernieuwbare energieproductie. We werken een aangepast ondersteuningskader uit voor het gebruik van duurzame biomassa en biogas in geval van injectie in het aardgasnet of industriële of collectieve warmteopwekking. Warmtenetten kunnen groene- en restwarmte collectief verdelen. Het regelgevend kader, de EPB-regelgeving en de call groene - en restwarmte worden geëvalueerd om een grotere stimulans te geven aan de ontwikkeling van warmtenetten gevoed met groene- en restwarmte. We onder-zoeken het meest kostenefficiënt model voor de aanleg en het beheer van warmtenetten op openbaar domein. Vlaanderen ondersteunt lokale besturen in de opmaak van een warmteplan. Ook in groene warmte hanteren we een kostenef-ficiënte aanpak. We evalueren op korte termijn daarom de resultaten van de twee diepe geother-mieprojecten. Het toekennen van ondersteuning aan nieuwe diepe geothermieprojecten wordt afgewogen op basis van deze evaluatie. Om de hernieuwbare energiedoelstelling verder in te vullen verhogen we het minimaal aandeel hernieuwbare energie bij nieuwbouw en ingrij-pende energetische renovatie van woningen en niet-residentiële gebouwen. Vanaf 1 januari 2021 voorzien we geen terugdraaiende teller meer voor nieuwe kleinschalige PV-installaties. We responsabiliseren de verschillende overheden om op hun vastgoed hernieuwbare energie te produceren en deze projecten waar mogelijk open te stellen voor participatie. Op gronden van de Vlaamse Overheid wordt een proefproject opgezet waarbij de steun voor grote windmolens aanbesteed wordt.

Belangrijkste bevindingen:

  • De regering heeft maatregelen genomen om de ondersteuning van hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling te hervormen, volgens het regeerakkoord om overcompensatie te vermijden en de rendementen af te stemmen op de risicoprofielen [0][1].
  • Er zijn vaste maximale steunvolumes bepaald voor toepassingen die wind- en zonne-energie gebruiken, in lijn met de beloften uit het akkoord [0][1].
  • De uitbreiding van het investeringssteunprogramma naar middelgrote zonnepaneleninstallaties weerspiegelt een streven naar meer kostenefficiënte projecten [2][3].
  • Er werden aanpassingen doorgevoerd in het stelsel van groenestroomcertificaten om te voldoen aan de Europese staatssteunrichtlijnen en de overcompensatie te verminderen, in overeenstemming met de plannen uit het regeerakkoord [4][5][6].
  • Implementatie van een online platform dient om het gebruik van hernieuwbare energiebronnen te bevorderen, wat een deel uitmaakt van de strategie voor energiebeheer [7].
  • Er zijn wijzigingen in beleid doorgevoerd om de ontwikkeling van warmtenetten aan te moedigen, zoals aangegeven in het akkoord [8][9][10].
  • De aanzienlijke steun voor de gefaseerde uitbouw van een verwijdering van een asbestdak naar de haalbaarheid van een zonnedak toont aan dat de praktische integratie van hernieuwbare energie in bouwprojecten vooruitgaat [11][7].
  • Ondanks de weigering van subsidie voor Warmtenet Antwerpen Zuid door vergunningenproblematiek, toont de algemene steun voor warmtenetten de inspanningen van de regering om de energietransitie te ondersteunen [12].

De beschikbare documenten geven aan dat de Vlaamse regering actief heeft gewerkt aan het opvolgen van haar regeerakkoord, met een focus op hernieuwbare energie, verhoging van efficiëntie, vermindering van subsidies en ondersteuning waar het rendabel is, en de integratie van hernieuwbare energie in de elektriciteitsmarkt.

Aanbevelingen:​

Hoewel er aanzienlijke vooruitgang lijkt te zijn geboekt, is het belangrijk dat de regering haar inspanningen voortzet en versterkt om de gestelde doelen te bereiken en een duurzame energietoekomst voor Vlaanderen te garanderen. Voortdurende monitoring en bijstelling van beleidsmaatregelen zijn essentieel voor het behalen van de gestelde doelen tegen 2030.

Details

Referenties [0] : (2020-05-29) Ondersteuning hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling: wijziging Energiebesluit

[1] : (2020-07-10) Ondersteuning hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling: wijziging Energiebesluit

[2] : (2020-05-29) Uitbreiding investeringssteunprogramma voor kleine en middelgrote windturbines (10 kW tot 300 kW) met middelgrote zonnepaneleninstallaties

[3] : (2020-07-10) Uitbreiding investeringssteunprogramma voor kleine en middelgrote windturbines (10 kW tot 300 kW) met middelgrote zonnepaneleninstallaties (40 kW tot en met 2 MW)

[4] : (2022-12-16) Wijziging Energiedecreet: stelsel groenestroomcertificaten

[5] : (2022-09-16) Wijziging Energiedecreet: stelsel groenestroomcertificaten

[6] : (2022-07-15) Wijziging Energiedecreet: stelsel Groenestroomcertificaten

[7] : (2023-10-13) Online platform voor faciliteren tegemoetkomingen ter bevordering van rationeel energiegebruik en -beheer en gebruik hernieuwbare energiebronnen

[8] : (2020-12-11) Verzamelbesluit Energie

[9] : (2021-05-21) Plan Vlaamse Veerkracht: dossier 126

[10] : (2021-07-02) Plan Vlaamse Veerkracht: aanpassing groene call-regeling voor de ondersteuning van groene warmte, restwarmte en biomethaan

[11] : (2023-07-07) Online platform voor faciliteren tegemoetkomingen ter bevordering van rationeel energiegebruik en -beheer en gebruik hernieuwbare energiebronnen

[12] : (2022-12-16) Plan Vlaamse Veerkracht: weigering subsidie aan Warmtenet Antwerpen Zuid ter ondersteuning van het project Warmtenet Antwerpen Zuid