Evaluatie van de Uitvoering van het Regeerakkoord op het Gebied van Toegankelijke Leefomgeving

In het beoordeelde regeerakkoord is vastgesteld dat een integraal toegankelijke leefomgeving essentieel is voor een inclusieve maatschappij, waarbij speciaal gekeken wordt naar de fysieke en digitale toegankelijkheid voor alle burgers, met extra aandacht voor mensen met een handicap of chronische aandoening [0].

Regeerakkoord Sectie

3.2.4 Toegankelijke leefomgeving Een integraal toegankelijke leefomgeving is de sleutel tot een maatschappij waarin iedereen gelijke kansen heeft. We kiezen voor een inclusieve maatschappij, met oog voor de fysieke en digitale administratieve toeganke-lijkheid voor alle burgers en met gespeciali-seerde dienstverlening op maat voor mensen met een handicap of chronische aandoening. Het gaat daarbij dus niet alleen om personen met een handicap, maar ook oudere mensen, mensen met een tijdelijke handicap of ouders met een kinderwagen. De Vlaamse overheid zet zelf de toon door vanuit de verschillende beleidsdomeinen gerichte, coherente ambities voorop te stellen en integrale toegankelijk-heid, niet in het minst van personen met een handicap, als absolute kwaliteitsvoorwaarde in te schrijven binnen het beleid. Zo wordt het een automatisme binnen de werking van alle Vlaamse beleidsdomeinen. We vervullen als overheid hierbij een voorbeeldrol door onze dienstverlening, zowel fysiek als digitaal, integraal toegankelijk te maken en te ontdoen van drempels die participatie in de weg staan. Ook gemeenten stimuleren we om een integraal toegankelijkheidsbeleid te voeren. Inter is hierbij de partner om dit mee te realiseren. Op basis van de lopende evalu-atie bekijken we of en hoe we de werking van Inter kunnen optimaliseren. We gaan ook na hoe er beter gegarandeerd kan worden dat nieuwe of verbouwde publiek toegankelijke gebouwen effectief toegankelijk zijn en nemen de nodige maatregelen.

Bevindingen

Toegankelijkheid Gebouwen

De Vlaamse Regering nam stappen om de toegankelijkheid van gebouwen te verbeteren. Dit blijkt uit de principiële wijziging van het Gelijkekansendecreet waarmee deskundigen op het gebied van toegankelijkheid worden betrokken bij vergunningsdossiers [0][1][2]. Dit is in lijn met het regeerakkoord waar vermeld staat dat nieuwe of verbouwde publiek toegankelijke gebouwen effectief toegankelijk moeten zijn en dat de nodige maatregelen worden genomen [0].

Digitale Inclusie

Voor de bevordering van digitale inclusie werden projecten en decreetswijzigingen geïmplementeerd om e-inclusie te ondersteunen. Er is een focus op sociaal-cultureel volwassenenwerk dat inzet op e-inclusieprojecten [3][4][5][6][7][8][9][10]. Ook werd een voorontwerp van decreet over e-boeken aangenomen voor betere toegankelijkheid van digitale producten [11].

Dienstverlening en Ondersteuning

Het wijzigingsbesluit tot het Gelijkekansendecreet en aangepast Vlaams personeelsstatuut, gericht op gelijke kansen en diversiteit binnen de Vlaamse administratie, wijst op de inspanningen van de regering om haar voorbeeldrol na te komen [12]. De inspanningen ter optimalisatie van de ondersteuning van personen met een handicap wijzen op een actief beleid om drempels in participatie te verminderen [13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25].

Toegankelijke Openbare Ruimte

Er werd een oproep goedgekeurd om bushaltes langs gemeentewegen toegankelijk te maken voor iedereen, wat een specifiek actiepunt benadrukt uit het regeerakkoord [7]. Ook het creëren van Hoppinpunten sluit aan bij de ambitie van een toegankelijke openbare ruimte [26][27][28][29].

Toegankelijkheid Media

Initiatieven om de toegankelijkheid van media te verbeteren, zoals omroepprogramma's toegankelijker maken middels audiodescriptie en Vlaamse Gebarentaal, bevestigen de aandacht voor integrale toegankelijkheid [30][31][32][33].

Beleidsplan en Participatie

De goedkeuring van een Horizontaal Integratie- en Gelijke Kansenbeleidsplan en de ondersteuning van NOOZO voor advies- en beleidsparticipatie [23][34] sluiten aan bij de geest van het regeerakkoord.

Conclusie

De Vlaamse Regering heeft meerdere initiatieven ondernomen die overeenstemmen met de beloften in het regeerakkoord aangaande een toegankelijke leefomgeving. Er is echter geen volledig overzicht van de mate waarin elk voornemen is uitgevoerd of de effectiviteit van de genomen maatregelen. Bovendien kan de situatie verder evolueren na de huidige kennisstand van 2023.

Details

Referenties

[0] : (2023-10-06) Wijziging Gelijkekansendecreet rond vier thema's: antidiscriminatiebeleid, horizontaal gelijkekansenbeleid, erkenning partnerorganisaties en toegankelijkheid gebouwen

[1] : (2023-06-23) Wijziging gelijkekansendecreet rond vier thema's: antidiscriminatiebeleid, horizontaal gelijkekansenbeleid, erkenning partnerorganisaties en toegankelijkheid gebouwen

[2] : (2023-12-15) Wijziging Gelijkekansendecreet rond vier thema's: antidiscriminatiebeleid, horizontaal gelijkekansenbeleid, erkenning partnerorganisaties en toegankelijkheid gebouwen

[3] : (2022-01-21) Vastleggen maatschappelijke uitdagingen in het kader van projectsubsidies sociaal-cultureel volwassenenwerk

[4] : (2021-01-22) Maatschappelijke uitdagingen projectsubsidies sociaal-cultureel volwassenenwerk: e-inclusie

[5] : (2021-04-02) Plan Vlaamse Veerkracht: Project 'Digibanken: verkleinen van de ongelijke digitale kloof (e-inclusie)'

[6] : (2021-07-16) Plan Vlaamse Veerkracht: toewijzing middelen 'Iedereen Digitaal'

[7] : (2021-04-02) Projectoproep ‘Masterplan Toegankelijke haltes’

[8] : (2022-07-15) Plan Vlaamse Veerkracht: voorwaarden subsidie gemeenten en steden voor uitrol e-inclusiebeleid

[9] : (2023-09-29) Subsidie projectplan digitale inclusie

[10] : (2021-04-23) Plan Vlaamse Veerkracht: Omgevingsloket - digitalisering inzageloket en omgevingscheck

[11] : (2023-07-07) Voorontwerp van decreet over e-boeken en bijbehorende software

[12] : (2023-12-22) Bevordering en ondersteuning Gelijkekansen- en diversiteitsbeleid in de Vlaamse administratie: wijzigingsbesluit

[13] : (2020-04-24) Ondersteuning van personen met een handicap: optimalisaties

[14] : (2020-02-21) Ondersteuning van personen met een handicap: optimalisaties

[15] : (2023-07-14) Ondersteuning personen met een handicap: definitieve regelgevende verankering van de Vlaamse toeleidingscommissie

[16] : (2022-11-25) Sector personen met een handicap: uitvoering Zesde Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA6)

[17] : (2022-05-06) Sector personen met een handicap: uitvoering Zesde Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA6)

[18] : (2022-03-18) Subsidie academische werkplaats de-institutionalisering 'Ruimte voor handicap'

[19] : (2022-09-16) Experiment voor de gedeeltelijke terbeschikkingstelling van budgetten voor niet-rechtstreeks toegankelijke zorg en ondersteuning aan personen met een handicap in prioriteitengroep twee

[20] : (2019-12-20) Verlenging openbare dienstverplichting voor het vervoer van personen met een handicap of een ernstig beperkte mobiliteit

[21] : (2023-12-15) Besluit besteding persoonsvolgend budget: wegwerken onduidelijkheden en inconsistenties

[22] : (2023-01-20) Individuele materiële bijstand voor de sociale integratie van personen met een handicap: wijzigingsbesluit

[23] : (2020-10-23) Horizontaal Integratie- en Gelijke Kansenbeleidsplan 2020-2024: herverdelingsbesluit

[24] : (2020-01-24) Ondersteuning personen met een handicap: aanpassing besluiten

[25] : (2022-10-07) Schriftelijke vraag van 26 september 2022 van Maurits Vande Reyde, gesteld aan alle Vlaamse ministers, betreffende “Websites en apps Vlaamse overheid – Toegankelijkheid”

[26] : (2021-07-16) Implementatiekader hoppinpunten of mobiliteitsknooppunten

[27] : (2021-11-19) Implementatiekader hoppinpunten of mobiliteitsknooppunten

[28] : (2022-07-15) Pilootfase mogelijkheden rechtstreeks toegankelijke hulp: wijzigingsbesluit

[29] : (2022-09-16) Pilootfase mogelijkheden rechtstreeks toegankelijke hulp: wijzigingsbesluit

[30] : (2022-12-09) Tijdspad en quota voor het toegankelijk maken van omroepprogramma's

[31] : (2022-10-14) Tijdspad en quota voor het toegankelijk maken van omroepprogramma's

[32] : (2023-01-27) Tijdspad en quota voor het toegankelijk maken van omroepprogramma's

[33] : (2020-07-17) Uitvoering VIA5 social/non-profit voor de sector personen met een handicap

[34] : (2021-12-17) Vlaamse advies- en beleidsparticipatieraad van personen met een handicap: erkenningsvoorwaarden, erkenningsprocedure en toezicht