Regeerakkoord Sectie

1.4 Basisbereikbaarheid We operationaliseren het decreet betreffende de basisbereikbaarheid. Hierbij wordt ingezet op elke vervoerslaag (spoorweg, kern- en aanvullend net en vervoer op maat) en de overstapmogelijkheden tussen deze lagen. We versnellen de modal shift met een budgettair groeipad: extra investeringen gecombineerd met toenemende exploitatiemid-delen moeten leiden tot hoog kwalitatief (extra) aanbod. We maken de alternatieven voor de wagen aantrekkelijker door te investeren in hun veiligheid, snelheid en comfort. In de vervoersregio’s overleggen de diverse mobiliteitsspelers (De Lijn, departement MOW, AWV, De Vlaamse Waterweg, NMBS, Infrabel… ) op structurele basis met de lokale besturen, onder regie van het departement MOW. Zo kan er beter worden ingespeeld op de (lokale) vraag en wordt het combimobiliteitsbeleid mee van onderen uit aangestuurd. De vervoerregio’s hebben beslis-singsrecht omtrent het aanvullend net en het vervoer op maat en geven advies inzake het kernnet dat in handen blijft van de Vlaamse overheid. De Lijn is in de vorige legislatuur hervormd tot een slankere vervoersorganisatie met een verhoogde kostendekkingsgraad. Sowieso blijft De Lijn verder een hogere kostendekkingsgraad realiseren en blijft kostenefficiëntie een perma-nente drijfveer. Anderzijds blijft De Lijn, mits het succesvol doorstaan van een benchmark in 2020, ook de interne operator in Vlaanderen voor de exploitatie van het nieuwe vraaggestuurde kern- en aanvullend net. In de tweede helft van deze regeerperiode zal er in 1 vervoersregio een piloot-project worden opgezet om daar via tendering een operator voor het vraaggestuurde kern- en aanvullend net aan te duiden binnen die vervoers-regio. We onderzoeken tevens hoe we de drem-pels in de regelgeving kunnen wegwerken voor private vervoersinitiatieven. De focus ligt nu op een betere dienstverlening, vooral inzake commerciële snelheid en stiptheid, en een verhoging van aanbod en comfort. We vertrekken hierbij vanuit de huidige en toekom-stige effectieve vervoersvragen op het terrein. Een betere dienstverlening betekent ook een zekere dienstverlening. Daarom zetten we een stap verder op het vlak van een gegarandeerde dienstverlening. De regering zal De Lijn opdragen om - na overleg met sociale partners – verdere stappen te zetten m.b.t. het aanbieden van gegarandeerde dienstverlening. Bij gebreke aan resultaten binnen de termijn van zes maanden, zal de regering het initiatief nemen om voormelde doelstelling alsnog te realiseren. De Lijn zorgt tevens voor een uniform systeem voor de afhan-deling van verkeersboetes van chauffeurs in de plaats van de huidige verschillen per provincie. Het vervoer op maat wordt uitgebouwd door de vervoerregio’s met ondersteuning door het depar-tement MOW. De Vlaamse regering zal daarvoor gebiedsdekkend extra middelen voorzien voor heel Vlaanderen. Deze worden geobjectiveerd vastgelegd en verdeeld tussen de verschillende vervoersregio’s. We bieden zowel open gebruikers als bijzondere doelgroepen de beste garantie voor een kostenef-ficiënt antwoord op lokale vervoernoden. Er bestaan al heel wat initiatieven van lokaal vraagafhankelijk vervoer, zoals de belbussen, leerlingen- en ander doelgroepenvervoer. Dit aanbod wordt in de toekomst mee geïntegreerd in het Vervoer op Maat, waardoor er voor iedereen een grotere flexibiliteit en meer op de vraag aangepast aanbod ontstaat. Taxibedrijven kunnen bvb perfect mee participeren in gehandicapten vervoer. De garanties vervat in het compensatie-decreet en het decreet inzake leerlingenvervoer blijven uiteraard overeind. Tegelijkertijd stimuleren we eveneens het privaat collectief vervoer door busbanen ook open te stellen voor private bussen en taxi’s en door groen licht te geven voor private busverbindingen. We verruimen het aanbod met snelle, inter-stede-lijke lijnen, maximaal op vrije busbanen. De Vlaamse regering kan een vergunning weigeren als ze besluit dat het vervoer de levensvatbaarheid van vergelijkbaar vervoer op de directe verbin-dingen in kwestie, waarvoor reeds een openbare dienstencontract is afgesloten, ernstig in het gedrang kan brengen We bieden de eindgebruikers een maximaal vervoersaanbod en eenvoudig gebruik ervan aan door middel van een doorgedreven tarief- en ticketintegratie per vervoerregio - en waar moge-lijk ruimer - en Mobility-as-a-service oplossingen. We betrekken hierbij zo veel mogelijk betrokken vervoers- en Mobility-as-a-Service-aanbieders. Mobility-as-a-Service-initiatieven worden onder-steund, onder andere door regelgeving in verband met openstellen van data, aangepaste tariefstruc-turen van onze (openbare) vervoersbedrijven en het werken aan een gestandaardiseerde uitwisse-ling van informatie via een centraal IT-platform, beheerd door het departement MOW. Concreet moet het mogelijk zijn om je volledige verplaat-sing te maken met één vervoerbewijs of via één platform, ongeacht het aantal modi of het aantal verschillende aanbieders van vervoer of deelsys-temen die gebruikt worden bij de verplaatsing. We versterken ook de investeringsimpuls bij De Lijn van de afgelopen jaren. Het meerjarig inves-teringsprogramma rond het vernieuwen van de tramsporen en de vergroening van het rollend materieel wordt integraal uitgevoerd. Ten laatste in 2025 worden de stadskernen enkel nog emissie-vrij bediend. Ten laatste vóór 2035 rijden alle bussen in heel Vlaanderen emissievrij. Ook de (private) onderaannemers van De Lijn worden hier maximaal bij betrokken. De Lijn moet verder uitgroeien tot een voorloper en zelfs voorbeeld inzake modern, hoogwaardig en betrouwbaar openbaar vervoer. De focus ligt op de operatio-nele dienstverlening ten dienste van de eindge-bruiker. Taken die niet tot deze focus behoren, worden afgestoten. Dit betekent ook het valori-seren van overbodige vaste activa. De mogelijk-heid tot deconsolidatie van De Lijn wordt nadruk-kelijk onderzocht. Het opereren buiten de consolidatiekring laat creatieve(re) investeringsim-pulsen toe. Het is evenwel de vaste intentie van de Vlaamse regering om haar meerderheidsaandeel-houderspositie te behouden. We maken de beheersovereenkomst met De Lijn nog meer prestatiegericht en dus op basis van meetbare, ambitieuze prestatie-indicatoren. Het geautomatiseerde registratiesysteem wordt sowieso in 2020 op punt gesteld. Voor uitbrei-dingsinvesteringen worden op basis van een transparant kostenmodel de noodzakelijke exploitatiemiddelen voorzien. Gezien de vraagge-richtheid leidt elke aanboduitbreiding of -aanpas-sing in beginsel ook tot een verhoging van de kostendekkingsgraad. We integreren zo het aanbod van het openbaar vervoer met deelfiets-systemen. Ter hoogte van mobipunten maken we het mogelijk om vandaag te kiezen voor de fiets, morgen voor de bus, en overmorgen voor een (deel)auto en andere deelsystemen. We integreren alvast het Blue Bike deelfietsenaanbod in het abonnement van De Lijn. De Lijn wil echter niet de monopolist worden in vervoersdeelsystemen. Private spelers worden, in samenspraak met de vervoerregio’s, gefaciliteerd om aan knooppunten allerhande deelsystemen te exploiteren. Basisbereikbaarheid geldt voor iedereen. We zorgen daarom voor een Masterplan toegankelijk-heid met ambitieuze maar haalbare doelstellingen voor het toegankelijk maken van halte-infrastructuur. We breiden het aantal meer mobiele lijnen gevoelig uit waarbij de haltes op gewestwegen versneld toegankelijk worden gemaakt voor personen met een motorische of visuele beperking en waarbij proactief wordt samengewerkt met de lokale besturen om de haltes op hun wegen toegankelijk te maken en hiervoor de nodige incentives te voorzien. Vlaanderen bewaakt en faciliteert de realisatie van de huidige Vlaamse spoorprioriteiten en bereidt zich voor op de volgende stap. Daarnaast zetten we de gesprekken voort met het oog op de realisatie van de 3RX/IJzeren Rijn en de inherente tweede havenontsluiting.

Uitvoering Regeerakkoord inzake Basisbereikbaarheid: Evaluatie van Regeringsactiviteiten

Op basis van een evaluatie van de beschikbare informatie uit het regeerakkoord en de genomen beslissingen door de regering, kan er een samenvatting worden gemaakt over de mate waarin de regering haar beloften in het kader van basisbereikbaarheid is nagekomen. Hierbij worden enkel de genomen regeringsbeslissingen die gerelateerd zijn aan het regeerakkoord in acht genomen.

Operationalisatie van het Decreet inzake Basisbereikbaarheid: De regering heeft concrete stappen ondernomen om dit decreet operationaliseren door vaststelling van kwaliteitseisen voor het kernnet en aanvullend net [0][1]. Verdere stappen omvatten de aanduiding van VVM De Lijn als interne exploitant en het vaststellen van exploitatievoorwaarden [2][3][4][5].
Budgettair Groeipad en Investeringen: Er is sprake van een investeringsimpuls bij De Lijn en het doorvoeren van verbeteringen, wat wijst op een poging om extra investeringen in het openbaar vervoer te realiseren zoals beloofd [6][7][8][9].
Veiligheid, Snelheid en Comfort: Het kader rond de halte-infrastructuur is principieel goedgekeurd, wat wijst op een investering in de veiligheid en comfort van het vervoersnetwerk. Ook moeten de normen van De Lijn, wat betreft snelheid en punctualiteit, verbeterd worden als onderdeel van een continuïteitsgarantie in de dienstverlening [10][11][6][12][13].
Interne Operator en Benchmarking: VVM De Lijn is bekrachtigd als interne operator voor de exploitatie van het nieuwe kern- en aanvullend net, onder voorbehoud van een benchmark in 2020 [14][3]. Sancties worden gesteld als tussentijdse doelen niet behaald worden [3].
Samenwerking en Overleg in Vervoersregio’s: Het besluit m.b.t. Hoppinpunten en subsidieovereenkomsten, evenals de aanpassing van het decreet in lijn met afspraken met De Lijn, duiden op structureel overleg en samenwerking met lokale besturen en mobiliteitsspelers [15][16][17][18][19][20][21].
Toegankelijkheid en Uitbreiding Mobiliteitsaanbod: De overheid werkt aan een 'Masterplan Toegankelijkheid' en heeft een projectoproep goedgekeurd voor toegankelijke haltes [12]. De uitbreiding van het voorstel via mobipunten past binnen het kader van aanboduitbreiding [15][16][17][20].
Flexibiliteit en Vervoer op Maat: De Vlaamse Regering heeft een implementatiekader voor hoppinpunten vastgelegd en stappen gezet voor de uitvoering van Vervoer op Maat [9][21][22][23].
Private Initiatieven en Aanbestedingen: Private vervoersinitiatieven worden onderzocht en gefaciliteerd. Aanduiding van een interne operator doet geen afbreuk aan de openbare aanbesteding van een vervoersregio [24][3].

Uit de bovengenoemde beslissingen blijkt dat de Vlaamse regering actie heeft ondernomen om aan de doelstellingen van basisbereikbaarheid te voldoen en ze lijkt de nodige stappen te zetten om aan haar beloften uit het regeerakkoord te voldoen. Het is wel van belang te onderstrepen dat er steeds aandacht dient uit te gaan naar de concrete implementatie en de gevolgen op het terrein, en dat enige afwijkingen of vertragingen zoals bijvoorbeeld door de COVID-19 pandemie kunnen leiden tot verschuivingen in de geplande uitrol.

Details

Referenties

[0] : (2020-09-04) Decreet basisbereikbaarheid: kwaliteitseisen kernnet en aanvullend net, en streefwaarden wegbeheerders over doorstroming openbaar vervoer

[1] : (2020-07-10) Decreet basisbereikbaarheid: kwaliteitseisen kernnet en aanvullend net

[2] : (2021-07-16) Exploitatie kernnet en aanvullend net openbaar vervoer

[3] : (2020-12-11) Basisbereikbaarheid: aanduiding van de VVM De Lijn als interne operator voor het kern- en aanvullend net

[4] : (2021-12-17) Exploitatie kernnet en aanvullend net openbaar vervoer: voorwaarden

[5] : (2020-02-21) Benchmark VVM De Lijn

[6] : (2022-05-13) Vereisten en beheer voor haltes openbaar personenvervoer over de weg en over het spoor

[7] : (2022-01-28) Mobiliteitsmonitoring en voortgangsrapportage basisbereikbaarheid

[8] : (2022-05-13) Mobiliteitsmonitoring en voortgangsrapportage basisbereikbaarheid

[9] : (2023-06-30) Uitvoering vervoer op maat: subsidieovereenkomsten

[10] : (2021-07-16) Vereisten en beheer voor haltes openbaar personenvervoer over de weg en over het spoor

[11] : (2021-10-15) Vereisten en beheer voor haltes openbaar personenvervoer over de weg en over het spoor

[12] : (2021-04-02) Projectoproep ‘Masterplan Toegankelijke haltes’

[13] : (2021-12-17) Decreet Verkeersveiligheid van weginfrastructuur: uitbreiding toepassingsgebied

[14] : (2019-12-20) Benchmark VVM De Lijn

[15] : (2021-07-16) Implementatiekader hoppinpunten of mobiliteitsknooppunten

[16] : (2021-11-19) Implementatiekader hoppinpunten of mobiliteitsknooppunten

[17] : (2020-09-11) Regelgevend kader Mobipunten

[18] : (2020-07-17) Regelgevend kader Mobipunten

[19] : (2023-03-31) Addendum Openbaredienstencontract VVM De Lijn 2023-2027

[20] : (2022-02-11) Implementatiekader hoppinpunten of mobiliteitsknooppunten

[21] : (2021-12-10) Verlenging overeenkomst VVSG over Gemeentelijk Ondersteuningsplatform Vervoerregiowerking 2022-2025

[22] : (2021-10-22) Verlenging openbaredienstverplichting vervoer van personen met een handicap of een ernstig beperkte mobiliteit

[23] : (2021-12-17) Verlenging openbaredienstverplichting vervoer van personen met een handicap of een ernstig beperkte mobiliteit

[[24]] : (2020-06-12)