Regeerakkoord Sectie
1.11 Havens De Vlaamse havens zijn de motor van de Vlaamse economie. We stimuleren de samenwerking tussen de verschillende Vlaamse havens en zorgen voor voldoende groeikansen voor elke haven. We vergroten de slagkracht van de havens van Antwerpen, North Sea Port, Oostende en Zeebrugge. We faciliteren een eengemaakt haven-bestuur voor linker- en rechteroever van het Antwerpse havengebied. Vanuit het Vlaams niveau nemen we de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat alle informatica en communicatie technologieplatformen van alle actoren op elkaar worden afgestemd. We gaan na welke bestuurlijke vereenvoudi-gingen doorgevoerd kunnen worden en evalueren het havendecreet om beter in te spelen op de toekomstige uitdagingen. De samenwerking met de havens is vastgelegd in een koepelovereenkomst die nu doorvertaald wordt in individuele overeenkomsten per haven. Uitgangspunt is dat de havens binnen dit kader zelf verantwoordelijk worden voor hun werking en ook expliciet aangeven welke bijdrage zij zullen leveren aan de noodzakelijke modal shift in het goederenverkeer. De Vlaamse overheid blijft verantwoordelijk voor haar decretaal vastgelegde kerntaken met name de maritieme toegang, sluiscomplexen en de werking van de Havenkapiteinsdienst. De Vlaamse regering engageert zich tegelijkertijd om verder maximaal bij te dragen aan de strategische investeringen in de havens. Tijdens deze bestuursperiode wordt de nieuwe sluis in Terneuzen in gebruik genomen en wordt gestart aan de bouw van de nieuwe sluis in Zeebrugge. We nemen zo snel mogelijk een robuust voorkeursbe-sluit voor de realisatie van extra containercapaci-teit voor de haven van Antwerpen – inclusief het tweede getijdendok – zodat de werken zo spoedig mogelijk kunnen aanvangen. Pijpleidingen moeten als een volwaardige trans-portmodus worden ingezet om de modal shift te ondersteunen. We reserveren ruimte voor leidin-genzones die de aanleg van bijkomende pijplei-dingen mogelijk maken. We werken een structurele oplossing uit voor het verzekeren van de continuïteit van de dienstverle-ning in het kader van de toegankelijkheid van de Vlaamse havens. Samen met de loodsen worden de voorwaarden onderzocht waaronder de Dienst Afzonderlijk Beheer Loodswezen kan evolueren naar een bedrijfsstructuur in eigen beheer van die loodsen. Het garanderen van de kustveiligheid bij een veranderend klimaat blijft absolute prioriteit. In samenwerking met de lokale besturen die hierin ook een verantwoordelijkheid opnemen, werken we aan klimaatadaptatie door te investeren in kustveiligheid wat ook de Vlaamse havens ten goede komt.
Evaluatie Naleving Regeerakkoord: Vlaamse Havens
De Vlaamse regering heeft binnen haar regeerakkoord specifieke aandacht besteed aan de ontwikkeling van de Vlaamse havens, met een benadrukking op groei, samenwerking, en infrastructuurverbeteringen zoals de implementatie van een eengemaakt havenbestuur voor Antwerpen en de bouw van nieuwe sluizen [1.11]. Deze samenvatting gaat na in hoeverre de regering haar plannen heeft gerealiseerd op basis van de verstrekte beslissingen.
Samenwerking en Groei
De goedkeuring van individuele samenwerkingsovereenkomsten tussen de havens van Antwerpen, Oostende, Zeebrugge, North Sea Port en het Vlaamse Gewest, toont aan dat de regering actief de samenwerking tussen verschillende Vlaamse havens stimuleert [0]. Ook het vaststellen van een definitieve Vlaamse havenstrategie met aandacht voor concurrentiepositie, duurzame groei en waardeverhoging sluit hierbij aan [1].
Infrastructuurontwikkelingen
De Vlaamse regering toont verder engagement in de infrastructuur van de havens door de subsidiëring voor de havenkapiteinsdiensten en de exploitatie van zeesluizen voor de havens van Antwerpen, Oostende en Zeebrugge, wat indicatief is voor haar toewijding aan het in stand houden van cruciale havenfaciliteiten [2][3]. Daarnaast is de beslissing over de realisatie van extra containercapaciteit in de haven van Antwerpen, inclusief het tweede getijdendok, een directe uitvoering van het regeerakkoord en bevordering van de economische groei van de havens [4].
Modal Shift en Milieu
De overheid draagt bij aan een modal shift via een vierjarige subsidieregeling ter ondersteuning van hinterlandconnectiviteit en frequentieverhogingen van bepaalde shuttles, dit wijst op de motivatie om transport via pijpleidingen te ondersteunen en wegvervoer te verminderen [5][6]. Even zo wordt geïnvesteerd in kustveiligheid en -adaptatie, wat de havens eveneens ten goede komt [7].
Administratieve en Bestuurlijke Ontwikkelingen
Met de invoering van een meer gestroomlijnde bestuurlijke structuur voor nv Vlaamse Havens en de aanpassing van het toepassingsgebied voor het verkeer van havenvoertuigen, toont de regering een inzet op bestuurlijke vereenvoudiging [8][9][10], maar ook op de verbetering van verkeersregulatie binnen de havens [11][12][13].
Strategische en Toekomstgerichte Beslissingen
Strategische investeringen omvatten onder andere de in gebruik name van de nieuwe sluis in Terneuzen en de voorbereidingen voor de nieuwe sluis in Zeebrugge [14][4]. Deze beslissingen onderstrepen een vooruitziende blik op de toekomstige uitdagingen en de aandacht voor maritieme toegankelijkheid, zoals beschreven in het regeerakkoord [1.11].
In het algemeen tonen deze beslissingen een hoge mate van naleving van het regeerakkoord met betrekking tot de Vlaamse havens. De regering lijkt te handelen in lijn met haar beloofde aandacht voor de groei en samenwerking van de havens, de verbetering van de infrastructuur en de stimulerende rol in de modal shift en milieuaspecten.
Details
Referenties
[0] : (2021-12-17) Vlaamse havenstrategie: ontwerpen van individuele samenwerkingsovereenkomst tussen de havens van Antwerpen, Oostende, Zeebrugge, North Sea Port en het Vlaamse Gewest[1] : (2021-12-17) Vlaamse havenstrategie
[2] : (2020-12-18) Havens: havenkapiteindiensten en sluizen
[3] : (2021-12-17) Havenbedrijven: subsidie aanleg, onderhoud en exploitatie zeesluizen
[4] : (2020-01-31) Voorkeursbesluit complex project extra containerbehandelingscapaciteit in het havengebied Antwerpen (ECA)
[5] : (2021-11-19) Impulsprogramma binnenvaart: subsidieregeling
[6] : (2022-01-14) Impulsprogramma binnenvaart: subsidieregeling
[7] : (2022-10-28) Plan Vlaamse Veerkracht: Vlaggenschipprojecten ter versterking van het watersysteem van de kustduinen
[8] : (2022-11-18) nv Vlaamse havens: voordracht bestuurders
[9] : (2022-07-15) nv Vlaamse Havens: uitzondering op de verplichting om te voorzien in één derde onafhankelijke bestuurders
[10] : (2021-06-18) Vaststelling toepassingsgebied verordening voor het verkeer van havenvoertuigen in de haven van Antwerpen
[11] : (2023-01-20) Gewijzigde statuten nv Vlaamse havens
[12] : (2020-12-11) Vaststelling verkeersverordening havenvoertuigen in de haven van Antwerpen
[13] : (2023-12-15) Toepassingsgebied verkeer van havenvoertuigen in de haven van Antwerpen: wijzigingsbesluit
[14] : (2021-06-18) Wijziging Havendecreet