Regeerakkoord Sectie
2.2.1 Visie ruimtelijk beleid De Vlaamse regering zal werk maken van een ruimtelijke omslag en onderschrijft de principes en doelstellingen van de strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Door het ruimtegebruik in het verleden en de demografische groei staat de open ruimte in Vlaanderen onder druk. Anderzijds is onze ruimte ook divers en biedt dit opportuniteiten. We vrij-waren maximaal de open ruimte. We maken werk van een bouwshift, (geen “betonstop”), waarbij we in elke gemeente kansen creëren op goed gelegen plaatsen waar het aangenaam wonen en werken is. We realiseren slimme groei voor wonen, leven en werken door kwalitatieve verdichtingen van het bestaand ruimtebeslag. Kernversterking realiseren we op locaties volgens de strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Bij elke ontwikkeling of groei zijn er garanties voor een gezonde en aantrekkelijke woon- en werkomge-ving. Een goede afstemming tussen het ruimtelijke beleid en het mobiliteitsbeleid is cruciaal. Onder meer de vervoerregio’s worden hierbij betrokken. Verdichting en inzetten op stadsontwikkeling betekent niet dat enkel binnen de Vlaamse ruit of de steden opportuniteiten kunnen benut worden. Ook onze landelijke kernen moeten we versterken en zo verdere versnippering tegengaan. Tegelijkertijd versterken en vrijwaren we onze robuuste open ruimte waar voldoende plaats is voor natuur, voor landbouw, ontspanning en ruimte om klimaatwijzigingen op te vangen. Door kwalitatieve, innovatieve verdichtingen, multifunctioneel ruimtegebruik, hergebruik van gebouwen, tijdelijk ruimtegebruik en opwaarde-ring van onderbenutte terreinen verhogen we het ruimtelijk rendement en remmen we het bijko-mend ruimtebeslag af. Tevens maken we werk van ontharding en ontsnippering. Tegelijk zetten we maximaal in op het vergroten van het maatschappelijk draagvlak voor deze ruimtelijke omslag. Want de Vlaamse overheid kan dit niet alleen, het is een taak van alle Vlamingen. Niet alleen burgers en bedrijven moeten worden overtuigd, ook lokale besturen zijn onmisbaar in deze transitie. De Vlaamse regering werkt de komende regeerpe-riode de nodige decreten en beleidskaders uit op basis van de strategische visie die reeds is goed-gekeurd, zodat het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen juridisch van kracht wordt. Het Vlaams Bouwmeesterschap, dat gestalte krijgt in een Bouwmeesterteam moet zich terugplooien op zijn kerntaken, namelijk de Vlaamse overheid en lokale besturen bijstaan in hun architecturale keuzes en inrichting van de publieke ruimte.
Evaluatie van de Vlaamse Regering's Uitvoering van het Regeerakkoord: Ruimtelijk Beleid en Ruimtelijke Planning
De Vlaamse Regering heeft verschillende initiatieven genomen die in lijn liggen met de visie op ruimtelijk beleid zoals geschetst in het regeerakkoord. Door de recente besluitvorming en planning te overwegen, lijkt het erop dat de regering haar beloften nastreeft om een bouwshift te realiseren, de open ruimte te vrijwaren en een geïntegreerd plan voor ruimtelijke ontwikkeling te implementeren.
Kernversterking en Bouwshift: Uitvoering van de Strategische Visie
De acties die zijn ondernomen in het 'Regionaalstedelijk gebied Mechelen', bijvoorbeeld, benadrukken het streven naar verdichting en kernversterking door de creatie van stads(rand)bossen en de verbetering van de groene ruimte, wat overeenkomt met de principes van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen [0][1][2]. Dergelijke beslissingen laten zien dat er wordt gewerkt aan slimme groei door kwalitatieve verdichting en het multifunctionele gebruik van ruimte.
Duurzame Mobiliteit en de Vlaamse Mobiliteitsvisie
De 'Vlaamse Mobiliteitsvisie' toont de inzet om een goede afstemming tussen ruimtelijk beleid en mobiliteitsbeleid te realiseren, wat een cruciaal aspect is van het regeerakkoord. Deze visie pleit voor duurzame, veilige en aangepaste mobiliteit voor iedereen en legt de lat hoog met ambitieuze doelstellingen voor 2050 [3][4].
Vergroenen en Ontsnippering
Initiatieven zoals het 'Impulsprogramma Ruimtevaarteconomie', hoewel niet direct gerelateerd aan ruimtelijke ontwikkeling, weerspiegelen een breed scala aan regeringsbeslissingen die bijdragen aan innovatie en duurzame ontwikkeling in Vlaanderen [5]. Verder demonstreert het 'Actualisatienota planprogramma Vlaamse Rand' de inspanningen gericht op het versterken van open ruimte en ontharding, in lijn met het regeerakkoord [6].
Integratie en Samenwerking
De besluitvorming rondom het 'GRUP Ring rond Brussel (R0) - deel Noord' illustreert de focus op verbetering van leefbaarheid en multimodale bereikbaarheid, en het verbeteren van groene verbindingen, wat getuigt van streven naar harmonieuze stadsontwikkeling met respect voor de natuurlijke omgeving [7][8].
Landelijke Kernen en Robuuste Open Ruimte
Initiatieven zoals het 'Strategisch Plan Ruimte voor water Dendervallei' richten zich op zowel overstromingspreventie als de ontwikkeling van ruimtelijke en maatschappelijke meerwaarde, wat aansluit bij de doelstellingen om landelijke kernen te versterken en open ruimte te vrijwaren [9].
Juridische Kracht en Beleidskaders
Het 'Instrumentendecreet omgevingsbeleid' beoogt de bundeling en afstemming van omgevingsinstrumenten om ruimtelijke realisaties op het terrein te bevorderen, weerklank gevend aan de intentie van de regering om decreten en beleidskaders te ontwikkelen op basis van de strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen [10].
Besluit
Over het algemeen geeft de hoeveelheid en consistentie van regeringsbeslissingen en plannen een beeld van een proactief en doelbewust beleid, dat de ruimtelijke doelstellingen zoals vastgelegd in het regeerakkoord nastreeft. Terwijl niet elke actie perfect correleert en sommige besluiten buiten de scope vallen, tonen de vermelde initiatieven een toegewijde voortgang naar de ruimtelijke omslag die van Vlaanderen wordt verwacht.
Details
Referenties
[0] : (2022-12-23) Vaststelling gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Regionaalstedelijk gebied Mechelen’[1] : (2022-11-10) Vaststelling gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Regionaalstedelijk gebied Mechelen’
[2] : (2020-07-17) Opstart geïntegreerd planningsproces gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘regionaalstedelijk gebied Mechelen’
[3] : (2021-06-04) Vlaamse Mobiliteitsvisie
[4] : (2021-07-09) Vlaamse Mobiliteitsvisie
[5] : (2021-04-02) Impulsprogramma Ruimtevaarteconomie: herverdelingsbesluit
[6] : (2021-07-09) Actualisatienota planprogramma Vlaamse Rand: evaluatie en opstart fase 2
[7] : (2023-03-31) Voorlopige vaststelling GRUP ‘Ruimtelijke herinrichting van de Ring rond Brussel (R0) - deel Noord’
[8] : (2021-10-08) Opstart geïntegreerde planprocessen voor een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de herinrichting van vier knooppunten van de R0 oost op de Ring rond Brussel
[9] : (2023-11-17) Voortgangsrapportage van het geïntegreerd planproces voor het Strategisch Plan Ruimte voor water Dendervallei en beslissingen m.b.t. het vervolgtraject en de uitvoering van het gebiedsprogramma
[10] : (2019-12-20) Instrumentendecreet omgevingsbeleid