Skip to main content
Regeerakkoord Sectie

1.2.8 Hoger en volwassenenonderwijs – Levenslang leren Om ontgoochelingen te vermijden en slaagkansen van studenten te verhogen, willen we de studie-efficiëntie in het Hoger Onderwijs versterken door een goede oriën-tering en een snelle heroriëntering. Daarvoor werken we met een viertrapsraket: De resultaten van het secundair onderwijs en het advies van de klassenraad. De oriënteringsproef voor leerlingen in het Secundair Onder-wijs (Columbusproef). Het oriënteringstraject wordt afge-rond met verplichte maar niet-bindende toelatingsproeven. De volgende jaren veralgemenen we die aanpak voor het hele hoger onderwijs. In overleg met de hoger onderwijsinstellingen en het afne-mende veld bekijken we ook voor welke opleidingen het aangewezen is om die toelatingsproeven bindend te maken. Een snel heroriënteringstraject wanneer de student niet slaagt na een eerste evaluatieperiode. We voorzien ook in de parameters van het financieringssysteem ten voordele van een gepaste en snelle heroriëntering van studenten en passen in die zin ook de inputfinanciering aan. We evalueren het leerkrediet en in het bijzonder de inputfinanciering en sturen het gefaseerd bij ter ondersteuning van een optimale studie-efficiëntie. Generatiestudenten (niet-werkstudenten) kunnen voortaan enkel geldig inschrijven wanneer ze minstens 50 studiepunten opnemen. Om opnieuw te kunnen inschrijven voor dezelfde opleiding, moeten ze voortaan minstens de helft van de opgenomen studiepunten verwerven tenzij er sprake is van overmacht. Het jaar kan alsnog worden overgedaan in dezelfde opleiding wanneer bindende voorwaarden gelden inzake de evolutie van de studiere-sultaten. We vragen de hogeronderwijsinstellingen stringentere modeltrajecten op basis van volgtijdelijkheid te bepalen en hierover transparant te communiceren. De instelling gaat, mede op basis van de resultaten van verplichte, niet bindende toelatingsproeven, in gesprek met de student die wil afwijken van het modeltraject in functie van het behalen van een optimaal studierendement. Studenten kunnen in principe niet langer starten in hun master zonder hun bachelor-opleiding af te werken. In uitzonderlijke gevallen kan een student maximaal 30 studiepunten van de bachelor meenemen naar de master indien de instelling oordeelt dat de niet-verworven studiepunten de inhoudelijke volgtijdelijk-heid niet belemmeren. De bachelorproef is hiervan uitgesloten. We optimaliseren de schakelprogramma’s zodat schakelen vanuit een professionele bachelor sneller en effectiever kan. We versterken hiermee de samenwerking tussen hogescholen en universiteiten, vanuit hun sterktes en complementariteit. Inzake de financiering van de hogescholen worden de OBE’s (onderwijsbelastingeen-heden) tegen het licht gehouden en wordt de financiering van hogeschoolopleidingen gericht en gefaseerd verhoogd. We zorgen voor een rationeel georgani-seerd en goed gespreid hoger onder-wijslandschap zodat versnippering van (personele, onderzoeks- en infrastructurele) middelen, onnodige duplicatie, overlap enz. wordt tegengegaan. Hiertoe ontwikkelen de universiteiten en hogescholen richtlijnen voor de beoordeling, binnen de bestaande financiering, van nieuwe bachelor- en masteropleidingen, met het Rapport-Soete als leidraad. Deze richtlijnen worden ter goedkeuring aan de Vlaamse regering voorgelegd. Kwaliteitswinst van zowel het onderzoek als het onderwijs binnen univer-siteiten en hogescholen staat voorop. Het vermijden van taalachterstand en het terugdringen van vroegtijdige schooluitval, is cruciaal om alle jonge talenten in Limburg maximaal kansen te geven en zo de participatiegraad in het hoger onderwijs op te trekken. Aansluitend hierop geven we de UHasselt ook de kans om een aantal specifieke bijkomende studierichtingen op te starten die nauw gelinkt zijn aan het Limburgse bedrijfsleven, bestaande onder-zoeksactiviteiten en noden op de arbeids-markt: Bachelor Sociale Wetenschappen Master Materiomics Master Health Care Master Verpleeg- en Vroedkunde Tevens ondersteunen we in West-Vlaanderen de universiteiten en hogescholen om ma-na-ma’s en postgraduaten in te richten die aansluiten op de technologische speer-punten. Het universitaire aanbod kan worden uitgebreid binnen de beschikbare universitaire middelen door de economi-sche opleidingen (TEW en handelsweten-schappen) te vervolledigen. De regeringscommissarissen screenen de communicatie die de instellingen over hun studieaanbod voeren. Vaststellingen van misleidende communicatie leiden tot over-heidsingrijpen waarbij de gevoerde commu-nicatie wordt afgevoerd en bij herhaling er een financiële sanctie wordt opgelegd. Om resultaten van wetenschappelijk onder-zoek vlot te kunnen verspreiden in Vlaanderen moet het Nederlands als weten-schapstaal overeind blijven. Binnen Europa moeten we ervoor ijveren om wetenschappe-lijke publicaties maximaal te ontsluiten zonder hoge kosten voor de instellingen of voor de gebruiker en los van dure platformen. Onderzoek gefinancierd door Vlaanderen, wordt steeds vergezeld van een beperkte vertaling in het Nederlands. Gelet op de versterking van de positie van het Nederlands in het basis- en secundair onderwijs kan voor de bachelors het aandeel anderstalige opleidingen licht worden opgetrokken tot maximaal 9%. We zien strikt toe op deze beperking, net zoals op het ontstaan van zogenaamde ‘spookoplei-dingen’ waarmee onvolwaardige Nederlandstalige equivalenten worden aangeboden. Van het onderwijzend perso-neel en het academische personeel belast met een onderwijsopdracht dat de Nederlandse taal niet beheerst op het vereiste ERK-niveau binnen de vooropge-stelde termijnen, wordt de onderwijsop-dracht niet verlengd. De regeringscommissa-rissen treden desgevallend op. In navolging van buitenlandse voorbeelden, beperken we via een numerus clausus of fixus het aandeel buitenlandse studenten voor de opleidingen Diergeneeskunde en Geneeskunde. De focus op de kwaliteit van het onderwijs Nederlandse taal en vreemde talen in basis- en secundair onderwijs vereist voldoende gekwalificeerde leerkrachten. Gelet op de verminderde belangstelling voor talenopleidingen en de opleidingen Nederlands in het bijzonder moet een Actieplan Talen zorgen voor voldoende instroom in deze richtingen. Er wordt onderzocht hoe de infrastruc-tuurinvesteringen van en voor het hoger onderwijs kunnen worden versterkt via de middelen voor investeringen voor onder-zoeksinfrastructuur in onderzoek- en kennisinstellingen. We breiden het duaal leren daarnaast verder uit naar de opleidingen in de hoge-scholen en het volwassenenonderwijs. We creëren hiertoe het beleidskader en de regelgeving rekening houdend met de eigenheid van deze onderwijsvormen. Uit onderzoeken blijkt dat het mentaal welbevinden van studenten in het hoger onderwijs, inclusief doctoraatsstudenten, onder druk staat. Hieraan zal specifieke aandacht worden besteed. De eerste stappen van een grondige hervor-ming van het volwassenenonderwijs werden gezet. Zo kan een zo breed mogelijk publiek kennis, vaardigheden en attitudes verwerven in functie van maatschappelijk functioneren of re-integratie, verdere deelname aan onderwijs, uitoefening van een beroep, versterking van het Nederlands, beheersing van een moderne vreemde taal, verhoging van geletterdheidscompetenties en het behalen van een diploma secundair onderwijs. Daarnaast blijven we binnen het Volwassenenonderwijs gebiedsdekkend inzetten op NT2, dat flexibeler moet worden aangeboden, knelpuntberoepen en levens-lang leren. In het volwassenenonderwijs ligt er een belangrijke rol weggelegd voor de herscholing van werklozen en werknemers op niveau secundair onderwijs. Daartoe evalueren we het betrokken decreet. We stimuleren alle betrokken partners om te werken aan geletterdheid. Binnen het volwassenonderwijs richten de Centra voor Basiseducatie zich specifiek tot laaggelet-terden. Ze vervullen niet enkel een rol in het onderwijs. Ze zetten zich ook in voor inburgering en integratie zodat hun cursisten geletterd kunnen functioneren in de samenleving. Om er voor te zorgen dat nieuwkomers sneller op hun niveau inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt, versterken we de werking van het National Academic Recognition Infor-mation Center (NARIC) met betrekking tot de erkenning van buitenlandse diploma’s. Om de synergiën en samenwerking in het kader van levenslang leren binnen de Vlaamse overheid te versterken, wordt een platform levenslang leren opgericht binnen de beleidsdomeinen Werk en Onderwijs. Via een gezamenlijke visie kunnen de noodzakelijke ambities en doelstellingen verder worden uitgewerkt. We behouden de leerladder in de zorg zoals die nu bestaat, met een volwaardig eigen profiel en takenpakket voor de HBO5-verpleegkunde opgemaakt met vertegen-woordigers van HBO5-verpleegkundigen en de sector. We ijveren ervoor dat dit eigen profiel verankerd wordt in de federale wet op de gezondheidsberoepen en geven dit eigen profiel vorm in een gemengde commissie Vlaams (onderwijs/welzijn) en federaal (volksgezondheid). We maken de onderwijsinspectie verantwoordelijk voor het toezicht op de kwaliteit van de opleiding. We maken in overleg met de beleidsdo-meinen Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en Werk en Sociale Economie prioritair werk van een gedetailleerd en betrouwbaar kadaster van knelpuntberoepen binnen de gezondheidszorgberoepen en stemmen het opleidingsaanbod erop af. Voor laatstejaarsstudenten Bachelor in de Verpleegkunde (vierde jaar) kan een forfai-taire onkostenvergoeding voorzien worden, gefinancierd door de betrokken werkgevers. Wat de artsenquota betreft zijn we als Vlaamse Gemeenschap, inzake de RIZIV-nummers afhankelijk van de federale regering. We blijven als Vlaanderen eisen dat er een correcte verdeling van de RIZIV-nummers is tussen de gemeenschappen en er een aflossing komt van het in het verleden door de Franse gemeenschap opgebouwde overtal. Tegelijk richt Vlaanderen, een eigen Vlaamse plannings-commissie op om de Vlaamse zorgnoden te bepalen. Op basis van deze adviezen zal het aantal studenten dat toegelaten wordt tot de opleiding arts en tandarts worden bepaald en niet langer enkel op basis van het federale advies dat Vlaanderen al twintig jaar als enige opvolgt. We steunen de initiatieven van de Europese Commissie voor een versterking en verrui-ming van het Erasmus+-programma voor meer onderwijsmobiliteit in Europa.

Samenvatting: Naleving van Regeerakkoord door Vlaamse Regering inzake Hoger en Volwassenenonderwijs

De Vlaamse Regering heeft verscheidene besluiten genomen die een weerspiegeling zijn van haar engagement in het regeerakkoord gericht op het stimuleren van levenslang leren en het verbeteren van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs. Hieronder volgt een overzicht van relevante besluiten die overeenkomen met de gestelde doelstellingen in het regeerakkoord:

  1. Versterking van het Volwassenenonderwijs: Diverse beslissingen zoals het actualiseren en uitbreiden van het aanbod van het secundair volwassenenonderwijs in studiegebieden [0][1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20] voldoen aan de regeerakkoordbelofte om een aanbod op maat van de heterogene doelgroep te ontwikkelen. Dit wordt gedaan door nieuwe opleidingsprofielen te creëren en bepaalde modules in een verkorte of verlengde duur aan te bieden.

  2. Hervorming Hoger Onderwijs: Met het voorontwerp van decreet [21][22][23][24] heeft de Vlaamse Regering maatregelen vastgesteld voor de instroom en het optimaliseren van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs. Deze besluiten bevatten de beperking van de toegang tot de bacheloropleiding diergeneeskunde en verplichte remediëring gekoppeld aan starttoetsen.

  3. Diplomagerichtheid en Transparantie: Verscheidene besluiten [0][1][2][3][4][5][25][26][27][28][29][6][7][30][31][8][32][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][33][34][19][20] faciliteren het behalen van een diploma secundair onderwijs in combinatie met het certificaat van de opleiding Aanvullende Algemene Vorming. Deze veranderingen zijn in lijn met de belofte van de regering om het hoger onderwijs landschap te organiseren en de kwaliteit te verzekeren.

  4. Toegankelijkheid en Succes in Onderwijs: Het voorontwerp van decreet [18] over de Vlaamse toetsen en het verzamelbesluit secundair onderwijs [16] sluiten aan bij de ambitie om taalachterstand terug te dringen en de kwaliteit van zowel het onderzoek als het onderwijs te waarborgen.

  5. Erkenning Beroepskwalificaties: De wijzigingen in diverse besluiten [34][35] rond onderwijspersoneel en erkenning van beroepskwalificaties harmoniseren met het streven naar kwaliteitsverhoging van het onderwijs, zoals beoogd in het regeerakkoord.

De Vlaamse Regering blijft actief stappen zetten om haar beloften uit het regeerakkoord na te komen. De genomen besluiten laten zien dat er een focus is op het actualiseren van opleidingsprofielen, het verbeteren van de doorstroom en de optimalisering van de studie-efficiëntie. Ook zijn er duidelijke inspanningen geleverd om de participatiegraad in het hoger onderwijs op te trekken en de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren door de implementatie van Vlaamse toetsen en het actualiseren van kwalificaties.

Details

Referenties [0] : (2022-03-11) Nieuwe opleidingsprofielen, verkorte en verlengde trajecten en de diplomagerichtheid van bepaalde opleidingen voor het secundair volwassenenonderwijs

[1] : (2022-01-14) Nieuwe opleidingsprofielen volwassenenonderwijs

[2] : (2021-01-15) Nieuwe opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs

[3] : (2023-05-26) Nieuwe opleidingsprofielen volwassenenonderwijs

[4] : (2020-12-18) Nieuwe opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs

[5] : (2023-11-10) Experimentele erkenning en vastlegging modulaire structuur nieuw studiegebied 'ambulante zorg' voor secundair volwassenenonderwijs

[6] : (2023-08-31) Nieuwe opleidingsprofielen volwassenenonderwijs: wijziging besluit met de indeling van de leer- en studiegebieden in opleidingen van het volwassenenonderwijs

[7] : (2021-02-26) Nieuwe opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[8] : (2023-01-13) Opleidingsprofielen volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[9] : (2023-03-03) Opleidingsprofielen volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[10] : (2022-06-03) Nieuwe opleidingsprofielen volwassenenonderwijs

[11] : (2021-05-21) Nieuwe opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs

[12] : (2022-12-09) Plan Vlaamse Veerkracht: subsidie pedagogische begeleidingsdiensten voor Edusprong-actie 'Flexibel leertraject Examencommissie en Volwassenenonderwijs'

[13] : (2021-07-02) Nieuwe opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs

[14] : (2022-12-02) Automatisering bewijslast 'leerling met een zorgthuis'

[15] : (2022-09-23) Plan Vlaamse Veerkracht: subsidies pedagogische begeleidingsdiensten voor Edusprong-actie 'Gemeenschappelijk vrijstellingenkader voor (aanvullende) algemene vorming'

[16] : (2020-08-28) Verzamelbesluit secundair onderwijs

[17] : (2022-07-08) Plan Vlaamse Veerkracht: initiatieven leerloopbaanbegeleiding Edusprong

[18] : (2022-10-28) Voorontwerp decreet over Vlaamse toetsen in het onderwijs

[19] : (2021-02-12) Plan Vlaamse Veerkracht: Visienota 'Edusprong voor volwassenen: het volwassenenonderwijs versterkt'

[20] : (2022-01-14) Bekwaamheidsbewijzen en salarisschalen volwassenenonderwijs: wijziging regelgeving

[21] : (2022-03-18) Decreet over de instroom en de optimalisatie van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs

[22] : (2021-12-17) Decreet over de instroom en de optimalisatie van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs

[23] : (2022-06-07) Decreet over de instroom en de optimalisatie van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs

[24] : (2022-07-15) Decreet over de instroom en de optimalisatie van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs

[25] : (2020-03-20) Indeling studiegebieden secundair volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[26] : (2023-10-20) Experimentele erkenning en vastlegging modulaire structuur nieuw studiegebied 'ambulante zorg' voor secundair volwassenenonderwijs

[27] : (2020-07-03) Modulaire structuur volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[28] : (2019-12-20) Indeling studiegebieden secundair volwassenenonderwijs

[29] : (2020-09-04) Modulaire structuur volwassenenonderwijs: wijzigingsbesluit

[30] : (2023-09-22) Experimentele erkenning en vastlegging modulaire structuur nieuw studiegebied ambulante zorg voor secundair volwassenenonderwijs

[31] : (2022-11-25) Erkenning en actualisering onderwijskwalificaties secundair onderwijs: wijzigingsbesluit

[32] : (2023-01-13) Erkenning en actualisering onderwijskwalificaties secundair onderwijs: wijzigingsbesluit

[33] : (2022-11-18) Plan Vlaamse Veerkracht: Uitvoering van de Vlaanderenbrede projecten van Edusprong

[34] : (2021-02-26) Wijziging diverse besluiten onderwijspersoneel naar aanleiding van Europese Richtlijn rond erkenning beroepskwalificaties

[35] : (2022-01-28) Lijst bacheloropleidingen waarvoor deelname aan een niet-bindende toelatingsproef een voorwaarde voor inschrijving is: wijziging bijlage