Regeerakkoord Sectie
1.2.2 Werf 2: Geïntegreerde en kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning We maken werk van een doorgedreven ontschotting van de zorg- en welzijns-sector. De muren tussen verschillende zorgsectoren zoals o.a. de geestelijke gezondheidszorg, zorg voor personen met een handicap en ouderenzorg worden afgebroken en ondergebracht in het een ge-maakte systeem van de Vlaamse sociale bescherming. Het aanbod is niet meer het uitgangspunt, wel de Vlaming met een concrete zorg- en ondersteuningsvraag. De levenskwaliteit van de Vlaming staat hierbij centraal. met de samenwerking tussen zorg- en welzijnsactoren als een kritische succesfactor. De beschikbaarheid, de betaal-baarheid en de kwaliteit van de zorg en ondersteuning vormen onze cruciale doel-stelling samen met een efficiënte inzet van mensen en middelen. De Vlaamse sociale zekerheid wordt op deze manier verder uitgebouwd tijdens deze regeerperiode. We stroomlijnen en vereenvoudigen het hele veld (welzijn, gezondheid, gezin) en stemmen op termijn regelgeving en finan-cieringssystemen op elkaar af zodat flexibel kan geschakeld worden tussen de verschil-lende expertisegebieden. Door verdere samenwerking en afstemming pakken we ook de wachtlijsten verder aan omdat meer synergie mogelijk is. Zo stemmen we kwali-teitsbeleid, procedures en gegevensdeling beter op elkaar af. We zetten het traject verder naar een uniforme zorgzwaartemeting en een persoonsvolgend financieringssysteem, waarbij we de Vlaamse sociale bescher-ming echt omvormen tot een Vlaamse sociale zekerheid, die digitaal werkt en waarbij de Vlaming met een zorg- en ondersteuningsnood de ondersteuning krijgt die volgens de objectieve zorg-zwaartemeting nodig is. Deze zorgzwaar-temeting kan ook gebeuren door beoefe-naars van gezondheidszorgberoepen. Digitalisering en gegevensdeling moeten een stimulans geven om zoveel mogelijk rechten automatisch toe te kennen. We herevalueren regelmatig zodat eventuele herinschaling mogelijk wordt. We blijven inzetten op de dialoog en afspraken tussen de overheden onderling en het werkveld. Voorzieningen en gebruikers zijn de partners om een kwalitatief geïnte-greerd zorg- en welzijnsbeleid vorm te geven. We garanderen de keuzevrijheid van de cliënt en de bescherming van gegevens-(uitwisseling) tussen zorgactoren. Efficiëntiewinsten vloeien niet terug naar structuren, maar wel naar ondersteuning voor de cliënt/patiënt. Overheid mag geen synoniem zijn voor overhead. Gezien de grootte en diversiteit van het welzijnsdomein, is het een prioriteit om de regeldrift in te perken. Hierdoor kunnen we de nodige ruimte geven aan het echte mensenwerk, zijnde zorg en onder-steuning aan wie een gevalideerde vraag tot ondersteuning heeft. We ondersteunen vrijwilligers en mantelzorgers en we inves-teren in zorgzame buurten zodat de zorg-verstrekkers en professionele krachten zich nog meer en beter op hun kerntaken kunnen richten. Samenwerken en efficiënt afstemmen tussen zorg- en welzijnsaanbieders, de zorggebruiker en zijn brede netwerk waar-onder de mantelzorger, zo willen we het Vlaamse welzijnsbeleid versterken. We maken ook sterkere verbindingen tussen Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en andere domeinen zoals Onderwijs, waarbij we mogelijke overlap in taken zoveel mogelijk wegwerken en de welzijnstaken onder het beleidsdomein Welzijn komen. Qua financiering zetten we voluit in op een efficiënter beleid en bestrijden van sociale fraude. We evolueren naar een resultaatsgebonden financiering waarbij we de organisatiege-bonden financiering van zorgaanbieders deels laten afhangen van outcome-parame-ters op vlak van kwaliteit, efficiëntie en innovatie. We zorgen voor een gelijk speel-veld in de zorg, met open oproepen waarbij de regels en financiering gelijk zijn voor verschillende zorgaanbieders. We maken de zorgsector toegankelijker voor innovatieve oplossingen van bedrijven. We maken hierbij o.a. gebruik van het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten en Sociale Impact Obligaties. We onderzoeken manieren om slapende reserves te activeren in een win-win verhaal voor het welzijn van de Vlaming, overheden en welzijnsorganisaties. De integratie en ontschotting van diverse sectoren binnen de Vlaamse sociale bescherming geeft ons de mogelijkheid om het bestuurlijke landschap binnen het beleidsdomein te vereenvoudigen waarbij we evolueren van de huidige 10 naar een 3-tal entiteiten naast het OPZ, waaronder 2 interne verzelfstandigde agentschappen – één rond de cluster Opgroeien en één rond de cluster Zorg inclusief de Vlaamse Sociale Bescherming - en het departement WVG. We houden de werking van het Vlaams Agentschap voor de Samenwerking rond Gegevensdeling tussen de Actoren in de Zorg (VASGAZ) kritisch tegen het licht en nemen de nodige beleidsmaatregelen op basis van die evaluatie. We bekijken de plaats van het VASGAZ in het te hertekenen bestuurlijk landschap waarbij het verdere bestaan als apart agentschap mee in overweging wordt genomen. We verzelfstandigen het OPZ Geel en Rekem tot één publieke zelfstandige actor, met behoud van beide ziekenhuiserken-ningen en met respect voor hun specifiek hulpverleningsaanbod We brengen overtollige structuren/ overlegorganen in kaart om ze verder te rationaliseren. We informeren burgers en zorgverstrekkers over het zorg- en ondersteuningsaanbod via een gebruiksvriendelijke Vlaamse sociale kaart die up-to-date en voor iedereen online consulteerbaar is. We zetten daarbij in op heldere taal in de beschrijving van het zorgaanbod en bij de keuze van de zoek-mogelijkheden. We actualiseren het Kwaliteitsdecreet en bouwen een financiële responsabilisering in voor vergunde zorg- en welzijnsactoren die gericht is op outcome op vlak van kwaliteit, efficiëntie en innovatie. Binnen het Vlaams instituut voor Kwaliteit voor Zorg (VIKZ) worden (nieuwe) indicatoren opgesteld om de kwaliteit van zorg meetbaar en opvolg-baar te maken. We zetten in op een verdere uitbouw van gegevensdeling en ontwikkeling van publieke rapportering van kwaliteit van proces en outcome via het VIKZ. We evalueren het accrediteringsbeleid door internationale instanties op hun toegevoegde waarde. We verhogen de transparantie van de kwaliteitsmetingen en maken ze zoveel mogelijk online consulteerbaar op één centraal platform zodat de Vlaming de kwaliteit van de zorg zelf kan opvolgen. Met een geïntegreerd zorg- en ondersteu-ningsbeleid worden voorzieningen vraagge-stuurd gefinancierd. We werken mee aan een goed evenwicht tussen een kwaliteitsvol aanbod en een zo efficiënt mogelijk bestuur ongeacht hun rechtsvorm. Waar mogelijk en opportuun wordt een kwalita-tief beleid gestimuleerd vanuit het beleid om dit blijvend te versterken. De Vlaamse Zorginspectie blijft de centrale actor voor kwaliteitscontrole bij alle zorg- en welzijnsactoren. De Vlaamse Zorginspectie wordt uitgerust met finan-ciële expertise zodat ook doelgericht toezicht kan worden gehouden op de correcte besteding van de gesubsidieerde middelen en de financiële transparantie van de voorzieningen, zoals geregeld in het huidige toezicht- en woonzorgdecreet.
Samenvatting van de uitvoering van het regeerakkoord op het gebied van geïntegreerde en kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning
Ontschotting van de zorg- en welzijnssector
Door een reeks beslissingen van de Vlaamse Regering lijkt er aanzienlijke vooruitgang te zijn geboekt op het gebied van de geplande ontschotting van de zorgsector, zoals uiteengezet in het regeerakkoord. De geleidelijke integratie van verschillende zorginitiatieven binnen de Vlaamse sociale bescherming, aangevuld met de noodzakelijke digitaliseringsprojecten, lijken te wijzen op stappen richting een geïntegreerder systeem [0][1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17].
Kwaliteitsverbetering en Innovatie
Initiatieven zoals het Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA6), met zijn focus op verhoogde tewerkstelling in de zorg en kwaliteitsverbetering [2][18][19][20][21], en het Kwaliteitsdecreet [4][22][23][24], beogen de kwaliteit van zorg en innovatie te bevorderen. Ook de subsidietoekenning aan het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) om de ervaren kwaliteit van leven binnen woonzorgcentra te meten [25] en investeringen in kwaliteitskaders voor ventilatie in zorginstellingen [26][27] lijken te duiden op inspanningen om de zorgkwaliteit te monitoren en te verbeteren.
Digitalisering en Gegevensdeling
Er zijn verschillende besluiten genomen om digitalisering en gegevensdeling binnen de gezondheidszorg te stimuleren [28][29][30][31][32][33]. Deze projecten lijken gericht op het moderniseren van de zorgsector en het vergemakkelijken van automatische toekenning van rechten aan burgers.
Financiële Understeuning en Efficiëntie
De regering heeft blijk gegeven van haar inzet voor financiële ondersteuning en efficiëntie door herziening en uitbreiding van financieringsmodellen binnen de zorgsector. Voorbeelden hiervan zijn besluiten die gericht zijn op de ondersteuning van de zorgkassen en subsidies voor de zorgaanbieders om hen te helpen bij de transitie naar het nieuwe systeem van de Vlaamse sociale bescherming [6][10][17][34].
Participatie van Zorggebruikers en Werkveld
Het engagement van de overheid met zorggebruikers en het werkveld wordt weerspiegeld in besluiten die de participatie en transparantie binnen de zorg benadrukken [4][22][23][24]. Daarnaast wordt de rol van lokale besturen in de ondersteuning van het Geïntegreerde Breed Onthaal ondersteund [34], wat wijst op een streven naar nauwere samenwerking en inspraak vanuit de basis van de zorggemeenschap.
Conclusie
Hoewel deze samenvatting geen definitief oordeel vormt over de volledige uitvoering van het regeerakkoord, geven de beslissingen van de Vlaamse Regering de indruk dat er substantiële stappen zijn genomen in de richting van de beloofde doelstellingen op het gebied van geïntegreerde en kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning. Het plan voor ontschotting, kwaliteitsverbetering, digitalisering, financiële ondersteuning en participatie lijkt in grote lijnen te worden nageleefd.
Details
Referenties
[0] : (2023-07-14) Vlaamse sociale bescherming: integratie initiatieven beschut wonen, multidisciplinaire begeleidingsequipes palliatieve verzorging en rolstoeladviesteams[1] : (2023-11-10) Vlaamse sociale bescherming: integratie initiatieven beschut wonen, multidisciplinaire begeleidingsequipes palliatieve verzorging en rolstoeladviesteams
[2] : (2021-06-25) Vlaams intersectoraal akkoord (VIA6): maatregelen kwaliteit ouderenzorg
[3] : (2020-12-18) Wijzigingsdecreet regelgeving Vlaamse sociale bescherming (VSB): integratie zorgsectoren
[4] : (2022-12-16) Kwaliteitsdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[5] : (2023-02-10) Integratie psychiatrische verzorgingstehuizen in de Vlaamse sociale bescherming (VSB): wijzigingsbesluit
[6] : (2021-12-17) Vlaamse sociale bescherming: wijzigingsbesluit werkingssubsidie zorgkassen
[7] : (2020-10-30) Wijziging regelgeving in kader van Vlaamse sociale bescherming
[8] : (2022-10-28) Integratie psychiatrische verzorgingstehuizen in de Vlaamse sociale bescherming (VSB): wijzigingsbesluit
[9] : (2023-11-10) Organisatie eerstelijnszorg voor persoon met een zorg- en ondersteuningsnood
[10] : (2021-10-29) Vlaamse sociale bescherming: wijzigingsbesluit werkingssubsidie zorgkassen
[11] : (2023-04-21) Overnamereglementering revalidatievoorzieningen: wijzigingsbesluit
[12] : (2023-09-08) Overnamereglementering revalidatievoorzieningen: wijzigingsbesluit
[13] : (2021-03-19) Integratie zorginitiatieven in Vlaamse sociale bescherming (VSB): wijzigingsdecreet
[14] : (2023-06-30) Overnamereglementering revalidatievoorzieningen: wijzigingsbesluit
[15] : (2022-03-18) Inkanteling revalidatievoorzieningen in Vlaamse sociale bescherming
[16] : (2021-07-16) Subsidie koepelorganisaties voor ondersteuning digitaliseringstraject zorgsector
[17] : (2023-11-23) Subsidiëring zorgkassen in het kader van de Vlaamse sociale bescherming
[18] : (2022-02-11) VIA6: uitvoering maatregelen
[19] : (2021-10-22) Zesde Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA 6): kwaliteitsbudget geregionaliseerde zorgsectoren
[20] : (2021-07-16) Vlaams intersectoraal akkoord (VIA6): wijziging uitvoeringsbesluit Vlaamse sociale bescherming wat VIA6-maatregelen kwaliteit ouderenzorg betreft
[21] : (2023-07-07) Uitvoering VIA-6 in private geregionaliseerde zorgsectoren: verbeteren arbeidsvoorwaarden
[22] : (2023-02-17) Kwaliteitsdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[23] : (2023-05-05) Kwaliteitsdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[24] : (2022-06-17) Kwaliteitsdecreet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[25] : (2022-10-28) Plan Vlaamse Veerkracht: subsidie meetmethodiek woonkwaliteit woonzorgcentra
[26] : (2021-12-17) Plan Vlaamse Veerkracht: financiering kwaliteitskader voor ventilatie in woonzorgcentra
[27] : (2022-10-14) Plan Vlaamse Veerkracht: uitbreiding kwaliteitskader ventilatie in woonzorgcentra naar andere zorg- en welzijnsvoorzieningen WVG
[28] : (2022-11-10) Plan Vlaamse Veerkracht: Digitaliseringsprojecten Zorg en Gezondheid en Vlaamse Sociale Bescherming
[29] : (2022-07-08) Plan Vlaamse Veerkracht: IT-investeringen Agentschap Opgroeien regie en departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (Zorginspectie)
[30] : (2021-05-07) Plan Vlaamse Veerkracht: dossier 115
[31] : (2022-12-09) Bijkomende subsidie zorgsector voor implementatie digitaliseringstraject
[32] : (2022-12-09) Ondersteuning eerstelijnszorgaanbieders en interdisciplinaire samenwerking in de praktijkvoering en uitbreiding opdrachten huisartsenkringen
[33] : (2023-08-31) Transitie deel internaten van beleidsodmein Onderwijs naar beleidsdomein Welzijn
[34] : (2021-07-16) Plan Vlaamse Veerkracht: Subsidiëring en ondersteuning van de lokale besturen in functie van het realiseren van samenwerkingsverbanden geïntegreerd breed onthaal in heel Vlaanderen en Brussel