Regeerakkoord Sectie
1.2.3.1 Preventie, gezondheidspromotie en vroegdetectie Beter voorkomen dan genezen. Preventie en vroegdetectie zijn speerpunten binnen het Vlaamse welzijns- en gezondheids-beleid. We herzien het Preventiedecreet met het oog op een efficiënte inzet van de verhoogde middelen en het realiseren van zo groot mogelijke gezondheidswinsten. Door de gezonde keuze de eenvoudigste te maken zetten we op een slimme manier in op preventie. In het decreet hanteren we als leidraad het gebruik van de inzichten van gedragswetenschappen (nudging). We versterken de rol van de lokale besturen en de eerstelijnszones. We betrekken ook de eerstelijnszorgberoepen bij preventieve campagnes. We verzamelen de werkende methodieken en zetten deze gericht in. We onderzoeken nieuwe onderbouwde inzichten in project-fase. Niet-werkende methodieken en acties worden stopgezet. We zorgen ervoor dat de uitvoerende partners voldoende inzetten op registratie, monitoring en gegevensuitwisse-ling. Het preventiebeleid moet meer tastbaar en meetbaar worden, zodat we de finaliteit van het beleid kunnen zien. We koppelen de middelen aan concrete doelstellingen en hun doelmatigheid. We (her)evalueren gezondheidsdoelstel-lingen die moeten inspelen op de actuele trends. In overleg met de partners op het werkveld en op basis van wetenschappelijke evidentie worden deze doelstellingen via voortgangsrapportages verder opgevolgd. We werken samen met de andere beleidsdo-meinen (Sport, Werk, Onderwijs, enz.) in het kader van preventief welzijnsbeleid. Een goede mondhygiëne wordt een nieuwe gezondheidsdoelstelling, zowel voor kinderen (via afspraken met de scholen) als voor mensen die verblijven in residentiële zorgsettings (kinderen, jongeren, ouderen). We zetten in het bijzonder ook in op het bereiken van kwetsbare groepen. We kunnen hiervoor mondhygiënisten inschakelen. We maken werk van de ‘Generatie Rookvrij’, waarbij elk kind geboren vanaf 2019 rookvrij kan opgroeien en niet begint met roken. Op basis van wetenschappelijk onderzoek gaan we na hoe we de preventieve kanker-screening (bijvoorbeeld borstkanker, darmkanker, huidkanker) en de vroegtijdige opsporing van zeldzame ziekten verder kunnen uitbreiden. We focussen hierbij in het bijzonder op het verbeteren van de participatie van kwetsbare groepen. We nemen concrete maatregelen om de verdere opmars van obesitas en diabetes tegen te gaan. We maken gebruik van geïntegreerde coaching programma’s (gewicht, roken, stress, beweging, enzo-voort) om mensen te helpen hun levens-wijze aan te passen. Een geïntegreerde aanpak van seksuele gezondheid moet voldoende aandacht krijgen binnen het gevoerde beleid. We zetten hierbij o.a. in op risicogroepen. We blijven het belang van het Vlaams vaccinatieschema voor de volksgezondheid sterk benadrukken. Daartoe dienen ouders sterk gesensibiliseerd te worden. Dat doen we met intensieve informatie- en sensibilise-ringscampagnes om de burgers te infor-meren over de meerwaarde van vaccinaties en we bestrijden fake news over de gezond-heidsrisico’s ervan. We gaan ook na welke bijkomende vaccinaties gezondheidsecono-misch relevant zijn voor de volksgezondheid. Op basis daarvan bekijken we of het Vlaams vaccinatieschema kan worden uitgebreid. We houden daarbij rekening met het advies van de Hoge Gezondheidsraad. We zorgen voor een betere registratie van griepvaccinatie zowel bij instellingen als bij bedrijven. Voor mensen die werken in de gezond-heidszorgsector of beroepsmatig veel in contact komen met kleine kinderen of andere risicogroepen is de vaccinatie extra belangrijk. Zij hebben een bijzondere verantwoordelijkheid tegenover hun pati-enten die extra kwetsbaar zijn. We drijven de vaccinatiegraad op. In het kader van preventie en gezondheids-bevordering leggen we meer klemtonen op een gezonde omgeving, waarbij milieu en natuur een meer prominente plaats krijgt. Hiervoor is overleg en afstemming nodig met het beleidsdomein Omgeving. Ook een gezonde woon- en schoolomgeving verdienen hierbij de nodige aandacht.
Samenvatting van de Uitvoering van het Regeerakkoord aangaande het Preventieve Gezondheidsbeleid
Op basis van het regeerakkoord en recente regeringsbeslissingen kan geconstateerd worden dat de regering actief inzet op de preventieve aspecten van gezondheidszorg, zoals gedefinieerd in het regeerakkoord. Verschillende besluiten en decreten duiden op stappen om de geplande acties in dit domein te implementeren.
De regering heeft veranderingen doorgevoerd in het decreet over het preventieve gezondheidsbeleid die nadruk leggen op lokale besturen en gegevensverwerking voor initiatieven zoals Vaccinnet [0][1]. Dit reflecteert de belofte om lokale besturen en eerste lijn zorgprofessionals meer te betrekken en de efficiënte inzet van middelen te verzekeren.
Er zijn ook technische en inhoudelijke wijzigingen aangebracht in het beleidsdomein welzijn, volksgezondheid en gezin door verschillende mozaïek- en verzameldecreten [2][3][4][5][6][7][8][9][10] . Deze wijzigingen richten zich op verbetering van de kwaliteit van zorg en het promoten van de kwaliteitsdecreten, wat overeenstemt met de belofte van integratie in andere beleidsdomeinen zoals sport en werk [5][6][9][10].
Initiatieven omtrent preventieve mondzorg zijn specifiek aangepakt in de gezondheidsdoelstelling ‘De Vlaming leeft gezonder in 2025’ en de toekenning van subsidies voor de uitvoering van het project ‘procesbegeleiding Zorg en Welzijn’ [11][7][12][13].
Er wordt ingezet op 'Generatie Rookvrij' door het verstrekken van subsidies en het uitbreiden van programma's gericht op rookvrije omgevingen en het voorkomen van beginnen met roken, wat in lijn is met het doel om elk kind rookvrij te laten opgroeien [14][15].
De regering toont commitment aan het verbeteren van de participatie van kwetsbare groepen bij preventieve screening, zoals blijkt uit subsidies voor vroegdetectie en interventie in geestelijke gezondheidszorg [16][17] en de inspanningen rond het bieden van preventieve gezondheidszorg voor Oekraïense ontheemden [18][19][20].
Een aanzienlijke focus ligt op de coördinatie en uitbreiding van vaccinaties, zoals de reactie op de COVID-19 pandemie demonstreert met de opzet van mobiele teams en subsidies gerelateerd aan infectieziektebestrijding [21][8][22][23][14][24][25].
Samenvattend heeft de regering substantiële stappen gemaakt in de richting van de beloftes in het regeerakkoord met een brede reeks acties en aanpassingen doorgevoerd in de wetgeving met betrekking tot het preventieve gezondheidsbeleid.
Details
Referenties
[0] : (2023-09-15) Wijziging decreet preventieve gezondheidsbeleid[1] : (2023-04-28) Wijziging decreet preventieve gezondheidsbeleid
[2] : (2023-03-24) Mozaïekdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
[3] : (2023-06-02) Mozaïekdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
[4] : (2023-09-15) Mozaïekdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
[5] : (2023-05-05) Kwaliteitsdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[6] : (2023-02-17) Kwaliteitsdecreet beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG)
[7] : (2022-10-07) Vlaams Instituut Gezond Leven vzw: verlenging project procesbegeleiding Zorg en Welzijn bij voeren preventief gezondheidsbeleid
[8] : (2020-09-25) COVID-19: mobiele teams infectiebestrijding als tweedelijnsdefensie in een epidemie
[9] : (2020-10-09) Verzameldecreet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: naamswijziging agentschappen
[10] : (2020-06-26) COVID-19: herverdeling provisie tijdelijke personeelsuitbreiding Infectieziektebestrijding door middel van mobiele teams
[11] : (2023-05-12) Herziening Vlaamse Gezondheidsdoelstelling ‘De Vlaming leeft gezonder in 2025’
[12] : (2021-07-16) COVID-19: wijziging preventiedecreet en decreet over de organisatie van het centrale en lokale contactonderzoek en de COVID-19-teams
[13] : (2020-12-18) Vlaams Instituut Gezond Leven vzw: wijziging subsidie procesbegeleiding van voorzieningen en diensten in Zorg en Welzijn bij het voeren van een preventief gezondheidsbeleid
[14] : (2020-10-23) Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGEZ): verlenging subsidie project ‘Bewegen op Verwijzing’
[15] : (2019-12-20) Sciensano: subsidie ontwikkeling en uitvoering preventiebarometer
[16] : (2022-12-09) Subsidie programma 'Vroegdetectie en vroeginterventie' in de netwerken geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren
[17] : (2022-06-10) Subsidie programma vroegdetectie en vroeginterventie
[18] : (2023-10-20) Verderzetting van het preventief zorgaanbod aan de Oekraïense ontheemden in het jaar 2024
[19] : (2022-05-06) Subsidie zorgverleners voor preventief zorgaanbod Oekraïense ontheemden
[20] : (2023-01-27) Verderzetten preventief zorgaanbod Oekraïense ontheemden: oprichting centraal zorgpunt aan Eurostation in Brussel en subsidie voor TB opvolging
[21] : (2020-07-10) COVID-19: mobiele teams infectiebestrijding als tweedelijnsdefensie in een epidemie
[22] : (2020-12-18) Verlenging project coaching van bedrijven voor het voeren van een preventief gezondheidsbeleid
[23] : (2023-07-07) Sciensano: subsidie tweede editie Preventiebarometer
[24] : (2022-10-21) Preventieve gezondheidszorg: eenmalige subsidie stijgende loonkosten partnerorganisaties, organisaties met terreinwerking en Logo’s
[25] : (2022-12-02) Oproep erkenning en financiering Steunpunt voor Beleidsrelevant Onderzoek voor het thema 'Omgeving en Gezondheid' (2022-2027)